علت و نشانه‌های پایین بودن اکسیژن خون و درمان آن

پایین بودن اکسیژن خون (هیپوکسمی)

هیپوکسمی‌‌ وضعیتی است که در آن بدن اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند. زمانی اتفاق می‌افتد که سطح اکسیژن خون (که به اشباع اکسیژن معروف است) کمتر از حد طبیعی باشد. این موضوع می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله شرایط پزشکی زمینه ای، مشکلات تنفسی و مشکلات قلبی باشد. هیپوکسمی‌می‌تواند منجر به طیف وسیعی از عوارض، از جمله آسیب به مغز و سایر اندام‌ها، افزایش خطر عفونت و در موارد شدید، کما یا مرگ شود. اگر شما یا شخصی که می‌شناسید علائم هیپوکسمی‌مانند تنگی نفس، تنفس سریع و رنگ پوست مایل به آبی یا خاکستری را تجربه می‌کند، مهم است که به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند به پیشگیری از عوارض و بهبود نتایج کمک کند.

سطح طبیعی اکسیژن خون

سطح طبیعی اکسیژن خون معمولاً بین 95 تا 100 درصد متغیر است. سطح اکسیژن خون زیر 90 درصد پایین در نظر گرفته می‌شود و ممکن است نشان دهنده نیاز به مکمل اکسیژن باشد.

سطح اکسیژن خون زیر 80 درصد به طور خطرناکی پایین در نظر گرفته می‌شود و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. سطح اکسیژن خون زیر 60 درصد می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد و در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند منجر به کما یا مرگ شود.

توجه به این نکته ضروری است که سطح طبیعی اکسیژن خون بسته به سن، ارتفاع و شرایط پزشکی زمینه ای فرد می‌تواند متفاوت باشد. همیشه بهترین کار این است که برای تعیین محدوده مناسب برای یک فرد با یک پزشک متخصص مشورت کنید.

علت پایین بودن اکسیژن خون (هیپوکسمی)

پایین بودن اکسیژن خون دلایل گوناگونی دارد. از جمله مهمترین دلایل آن می‌توان به کم خونی، انواع بیماری‌های مزمن نظیر آسم، بیماری‌های قلبی و…، عفونت‌های تنفسی، فشارخون و… اشاره کرد.

با زیباکلیک همراه باشید تا دلایل پایین بودن اکسیژن خون را به صورت کامل بررسی نماییم.

کم خونی، علت پایین بودن اکسیژن خون

کم خونی وضعیتی است که در آن گلبول‌های قرمز کافی در بدن برای حمل اکسیژن به بافت‌ها وجود ندارد. این می‌تواند ناشی از کمبود آهن، اسید فولیک یا سایر مواد مغذی باشد که برای تولید گلبول‌های قرمز ضروری هستند.

پایین بودن اکسیژن خون  به علت بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)

COPD گروهی از بیماری‌های ریوی است که شامل برونشیت مزمن و آمفیزم است. مشخصه آن التهاب و باریک شدن راه‌های هوایی است که می‌تواند رسیدن اکسیژن به خون را دشوار کند.

نارسایی قلبی، علت پایین بودن اکسیژن خون

نارسایی قلبی وضعیتی است که در آن قلب قادر به پمپاژ خون کافی برای رفع نیازهای بدن نیست. این می‌تواند باعث کمبود اکسیژن در خون شود و منجر به کاهش سطح اکسیژن شود.

پایین بودن اکسیژن خون  به علت آپنه خواب

آپنه خواب وضعیتی است که در آن تنفس فرد در طول خواب مکرراً قطع می‌شود. این می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن در خون شود، زیرا بدن هنگام خواب، اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند.

پایین بودن اکسیژن خون  به علت آمبولی ریه

آمبولی ریه به انسداد یکی از رگ‌های خونی ریه گفته می‌شود. این می‌تواند از رسیدن اکسیژن به خون جلوگیری کند و منجر به کاهش سطح اکسیژن شود.

پایین بودن اکسیژن خون  به دلیل آسم

آسم یک بیماری مزمن تنفسی است که با التهاب و تنگ شدن راه‌های هوایی مشخص می‌شود. این می‌تواند رسیدن اکسیژن به خون را دشوار کند و منجر به کاهش سطح اکسیژن شود.

پایین بودن اکسیژن خون  به علت مسمومیت با مونوکسید کربن

مونوکسید کربن گازی بی رنگ و بی بو است که از سوختن سوخت‌هایی مانند گاز، چوب یا نفت تولید می‌شود. استنشاق مقادیر زیادی مونوکسید کربن می‌تواند از رسیدن اکسیژن به خون جلوگیری کند و منجر به کاهش سطح اکسیژن شود.

پایین بودن اکسیژن خون  به دلیل ارتفاع زیاد

در ارتفاعات، اکسیژن کمتری در هوا وجود دارد که می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن در خون شود. این بیماری به عنوان بیماری ارتفاع شناخته می‌شود و می‌تواند علائمی‌مانند سرگیجه، سردرد و تنگی نفس را ایجاد کند.

پایین بودن اکسیژن خون  به علت فیبروز ریوی

فیبروز ریوی وضعیتی است که در آن بافت‌های ریه زخمی‌و ضخیم می‌شوند و عبور اکسیژن به خون را دشوار می‌کنند.

پایین بودن اکسیژن خون  به دلیل اِدم ریوی (Pulmonary edema)

ادم ریوی وضعیتی است که در آن مایع در ریه‌ها تجمع می‌یابد و رسیدن اکسیژن به خون را دشوار می‌کند. این می‌تواند ناشی از نارسایی قلبی، نارسایی کلیه یا سایر بیماری‌های زمینه ای باشد.

پایین بودن اکسیژن خون  به علت عفونت تنفسی

عفونت‌های تنفسی مانند ذات الریه یا برونشیت می‌توانند باعث التهاب و باریک شدن راه‌های هوایی شوند و رسیدن اکسیژن به خون را دشوار می‌کنند.

پایین بودن اکسیژن خون  به علت سندرم زجر تنفسی حاد (ARDS)

ARDS یک بیماری جدی ریوی است که زمانی رخ می‌دهد که ریه‌ها ملتهب می‌شوند و مایعات در فضاهای هوا جمع می‌شوند و رسیدن اکسیژن به خون را دشوار می‌کنند.

پایین بودن اکسیژن خون  به علت برونشیت مزمن

برونشیت مزمن نوعی COPD است که با التهاب و زخم لوله‌های برونش مشخص می‌شود که می‌تواند رسیدن اکسیژن به خون را دشوار کند.

پایین بودن اکسیژن خون  به علت فشار خون شریانی ریوی

فشار خون شریانی ریوی وضعیتی است که در آن فشار خون در شریان‌های ریه بیش از حد بالا است و اکسیژن را برای عبور از خون دشوار می‌کند.

پایین بودن اکسیژن خون  به دلیل نارسایی احتقانی قلب

نارسایی احتقانی قلب وضعیتی است که در آن قلب قادر به پمپاژ خون کافی برای رفع نیازهای بدن نیست. این می‌تواند منجر به تجمع مایع در ریه‌ها شود و رسیدن اکسیژن به خون را دشوار می‌کند.

پایین بودن اکسیژن خون  به دلیل فیبروز کیستیک

فیبروز کیستیک یک اختلال ژنتیکی است که بر تولید مخاط و عرق تأثیر می‌گذارد و منجر به انسداد راه‌های هوایی و مجاری تنفسی می‌شود. این می‌تواند رسیدن اکسیژن به خون را دشوار کند.

انسداد راه هوایی فوقانی، علت پایین بودن اکسیژن خون

انسداد راه هوایی فوقانی می‌تواند ناشی از عوامل متعددی از جمله جسم خارجی در راه هوایی، تورم راه هوایی یا تومور باشد. این می‌تواند رسیدن اکسیژن به خون را دشوار کند.

برونشکتازی، علت پایین بودن اکسیژن خون

برونشکتازی وضعیتی است که در آن راه‌های هوایی به طور دائم گشاد شده و زخمی‌می‌شوند و منجر به عفونت‌های مزمن تنفسی و مشکل در تنفس می‌شود. این می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن در خون شود.

تنگی ورید ریوی، علت پایین بودن اکسیژن خون

تنگی ورید ریوی وضعیتی است که در آن سیاهرگ‌های ریوی که خون غنی از اکسیژن را از ریه‌ها به قلب می‌رسانند، باریک یا مسدود می‌شوند. این می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن در خون شود.

علائم پایین بودن اکسیژن خون

پایین بودن اکسیژن خون دارای نشانه‌ها و علائمی است. مهمترین این نشانه ها عبارتند از تنگی نفس، تندتند نفس کشیدن، خستگی، سردرد و… . همچنین شایان ذکر است لزوما داشتن این علائم به معنی پایین بودن اکسیژن خون شما نیست و بایستی حتما با پزشک متخصص مشورت نمایید. درادامه لیست کامل علائم پایین بودن اکسیژن خون بررسی گردیده است.

تنگی نفس، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

تنگی نفس یا مشکل در تنفس، یکی از علائم رایج سطح پایین اکسیژن در خون است. این می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و ممکن است هنگام ورزش یا دراز کشیدن بدتر شود.

تنفس سریع ، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

تنفس سریع، یا نفس کشیدن بیشتر از حد معمول در دقیقه، می‌تواند نشانه ای از سطوح پایین اکسیژن در خون باشد. این ممکن است با تنگی نفس یا مشکل در نفس کشیدن همراه باشد.

رنگ پوست مایل به آبی یا خاکستری، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

وقتی سطح اکسیژن خون کم باشد، ممکن است به دلیل کمبود اکسیژن در خون، پوست آبی یا خاکستری به نظر برسد. این به ویژه در لب‌ها، نوک انگشتان و ناخن‌ها قابل توجه است.

گیجی یا تغییر وضعیت ذهنی، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

سطوح پایین اکسیژن در خون می‌تواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد و باعث سردرگمی‌یا تغییر وضعیت ذهنی شود. این ممکن است شامل مشکل در تفکر واضح، تغییر در رفتار یا از دست دادن هوشیاری باشد.

خستگی، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

خستگی یکی از علائم شایع سطح پایین اکسیژن در خون است. ممکن است احساس کمبود انرژی یا ضعف عمومی‌داشته باشد و ممکن است پس از فعالیت بدنی بدتر شود.

سردرد ، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

سردرد اغلب نشانه ای از سطوح پایین اکسیژن در خون است، به خصوص اگر با علائم دیگری مانند تنگی نفس یا گیجی همراه باشد.

درد قفسه سینه ، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

درد قفسه سینه یکی از علائم رایج سطوح پایین اکسیژن در خون است، به ویژه در افرادی که بیماری‌های زمینه ای مانند بیماری قلبی یا COPD دارند.

تورم در مچ پا، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

تورم در اندام تحتانی می‌تواند نشانه ای از سطوح پایین اکسیژن در خون باشد، به خصوص در افرادی که بیماری‌های زمینه ای مانند نارسایی قلبی یا بیماری کلیوی دارند.

ضربان قلب سریع یا نامنظم، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

سطوح پایین اکسیژن در خون می‌تواند باعث شود که قلب در تلاش برای جبران کمبود اکسیژن، سریع‌تر یا نامنظم‌تر بزند.

تعریق، نشانه پایین بودن اکسیژن خون

زمانی که بدن سعی می‌کند دمای خود را در پاسخ به سطوح پایین اکسیژن در خون تنظیم کند، ممکن است عرق کند.

تغییرات ناخن و پایین بودن اکسیژن خون

سطوح پایین اکسیژن در خون می‌تواند باعث شکننده، تغییر رنگ یا نازک شدن ناخن‌ها شود.

زبان خشک یا متورم و پایین وبدن اکسیژن خون

خشکی یا تورم زبان می‌تواند نشانه ای از سطح پایین اکسیژن در خون باشد.

عوارض کمبود اکسیژن خون

سطح پایین اکسیژن خون می‌تواند به تعدادی از عوارض منجر شود، از جمله:

کمبود اکسیژن خون و آسیب به مغز و سایر اندام‌ها

هنگامی‌که بدن اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند، بافت‌ها و اندام‌ها ممکن است آسیب ببینند. این می‌تواند به طیف وسیعی از عوارض، از جمله از دست دادن حافظه، مشکل در مهارت‌های حرکتی و نارسایی اندام منجر شود.

کمبود اکسیژن خون و فشار خون ریوی

سطوح پایین اکسیژن در خون می‌تواند باعث آسیب رگ‌های خونی در ریه‌ها شود که منجر به بیماری به نام فشار خون ریوی می‌شود. این می‌تواند منجر به مشکل در تنفس و سایر عوارض جدی شود.

کمبود اکسیژن خون و آسیب قلبی

سطوح پایین اکسیژن در خون می‌تواند به قلب آسیب برساند و منجر به شرایطی مانند نارسایی قلبی یا آریتمی‌شود.

کمبود اکسیژن خون و افزایش خطر عفونت

سطوح پایین اکسیژن در خون می‌تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و مبارزه با عفونت‌ها را برای بدن دشوارتر کند.

کمبود اکسیژن خون و نارسایی تنفسی

سطوح پایین اکسیژن در خون می‌تواند منجر به نارسایی تنفسی شود، که یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که زمانی رخ می‌دهد که بدن اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند.

کمبود اکسیژن خون و کما

کاهش شدید یا طولانی مدت سطح اکسیژن در خون می‌تواند باعث شود که فرد به کما برود.

کمبود اکسیژن خون و تشنج

سطوح پایین اکسیژن در خون می‌تواند باعث تشنج شود که اختلالات الکتریکی کنترل نشده و ناگهانی در مغز است.

کمبود اکسیژن خون و مرگ

در موارد شدید، سطح پایین اکسیژن در خون می‌تواند منجر به مرگ شود.

علت کم شدن اکسیژن خون در کرونا

بیماری کروناویروس (COVID-19) توسط ویروس کرونا SARS-CoV-2 ایجاد می‌شود و می‌تواند منجر به طیف وسیعی از علائم تنفسی، از جمله سطوح پایین اکسیژن خون شود. در موارد شدید، کووید-۱۹ می‌تواند باعث التهاب و زخم در ریه‌ها شود که منجر به مشکل در تنفس و کاهش سطح اکسیژن در خون می‌شود. این موضوع می‌تواند به دلیل تعدادی از عوامل رخ دهد، از جمله:

کرونا و آسیب به رگ‌های خونی کوچک در ریه‌ها

ویروس می‌تواند به رگ‌های خونی کوچک در ریه‌ها آسیب برساند و منجر به التهاب و مشکل در تنفس شود.

کرونا و تجمع مایع در ریه‌ها

COVID-19 می‌تواند باعث تجمع مایع در ریه‌ها شود و رسیدن اکسیژن به خون را دشوار می‌کند.

کرونا و التهاب راه‌های هوایی

این ویروس می‌تواند باعث التهاب راه‌های هوایی شود که منجر به مشکل در تنفس و کاهش سطح اکسیژن در خون می‌شود.

کرونا و ذات الریه

COVID-19 می‌تواند باعث ذات الریه شود که یک عفونت ریه است که می‌تواند منجر به مشکل در تنفس و سطوح پایین اکسیژن در خون شود.

درمان پایین بودن اکسیژن خون با اکسیژن درمانی

اکسیژن درمانی شامل استفاده از مخازن اکسیژن یا سایر دستگاه‌های اکسیژن رسانی برای افزایش میزان اکسیژن موجود در هوایی است که فرد تنفس می‌کند. این می‌تواند به افزایش سطح اکسیژن در خون و بهبود علائم کمک کند.

درمان پایین بودن اکسیژن خون با داروها

بسته به علت زمینه ای سطح پایین اکسیژن در خون، ممکن است از داروها برای درمان این بیماری استفاده شود. اینها ممکن است شامل داروهایی برای باز کردن راه‌های هوایی، بهبود عملکرد قلب یا درمان عفونت باشد.

درمان پایین بودن اکسیژن خون با تهویه مکانیکی

در موارد شدید سطوح پایین اکسیژن در خون، فرد ممکن است به تهویه مکانیکی نیاز داشته باشد که شامل استفاده از دستگاهی برای کمک به تنفس می‌شود.

درمان پایین بودن اکسیژن خون با تغییر در شیوه زندگی

ایجاد تغییرات در سبک زندگی، مانند ترک سیگار، ورزش منظم، و رژیم غذایی سالم، می‌تواند به بهبود سطح اکسیژن خون و کاهش خطر عوارض کمک کند. در مقاله بالابردن اکسیژن خون در خانه به طور کامل به این موضوع پرداخته‌ایم.

درمان پایین بودن اکسیژن خون با توانبخشی ریوی

توانبخشی ریوی برنامه ای است که به افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی کمک می‌کند تا تنفس و وضعیت فیزیکی کلی خود را بهبود بخشند. ممکن است شامل تمرینات، آموزش در مورد مدیریت این بیماری و حمایت از ایجاد تغییرات در سبک زندگی باشد.

درمان پایین بودن اکسیژن خون با تغلیظ کننده‌های اکسیژن

اکسیژن سازها وسایلی هستند که نیتروژن را از هوا حذف می‌کنند و اکسیژن غلیظ را از طریق کانول بینی یا ماسک صورت به فرد می‌رسانند.

درمان پایین بودن اکسیژن خون با اکسیژن درمانی هیپرباریک

اکسیژن درمانی هیپرباریک شامل تنفس اکسیژن خالص در یک محفظه تحت فشار است. این می‌تواند به افزایش سطح اکسیژن در خون و بهبود بهبود در بافت‌هایی که اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند کمک کند.

برای افزایش اکسیژن خون چه بخوریم؟

در حالی که یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به حمایت از سلامت و رفاه کلی کمک کند، هیچ ماده غذایی یا ماده مغذی خاصی وجود ندارد که بتواند به طور مستقیم سطح اکسیژن را در خون افزایش دهد. با این حال، چند ملاحظات غذایی وجود دارد که ممکن است برای حفظ سطح اکسیژن سالم در خون مفید باشد:

افزایش اکسیژن خون با رژیم غذایی متعادل

یک رژیم غذایی متعادل که شامل انواع میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های بدون چربی است می‌تواند به حمایت از سلامت کلی و حفظ سطح اکسیژن سالم در خون کمک کند.

افزایش اکسیژن خون با دریافت آهن کافی

آهن یک ماده مغذی ضروری است که برای تولید گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را به بافت‌های بدن حمل می‌کنند، ضروری است. خوردن غذاهای غنی از آهن، مانند گوشت بدون چربی، لوبیا و سبزیجات سبز برگ می‌تواند به حفظ سطح اکسیژن سالم در خون کمک کند.

افزایش اکسیژن خون با نوشیدن آب کافی

نوشیدن مایعات کافی می‌تواند به مرطوب نگه داشتن راه‌های هوایی کمک کند و خطر مشکلات تنفسی را کاهش دهد، که می‌تواند بر سطح اکسیژن خون تأثیر بگذارد.

افزایش اکسیژن خون با اجتناب از سیگار کشیدن

سیگار به سیستم تنفسی آسیب می‌رساند و می‌تواند منجر به کاهش سطح اکسیژن در خون شود. ترک سیگار یا اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار می‌تواند به حفظ سطح اکسیژن سالم در خون کمک کند.

علت پایین بودن اکسیژن خون در سالمندان

پایین بودن اکسیژن خون در سالمندان به علت شرایط مزمن ریه

شرایط مزمن ریه مانند COPD، آسم و فیبروز ریوی می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن در خون شود. این شرایط بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود و می‌تواند در اثر عواملی مانند قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و سیگار بدتر شود.

پایین بودن اکسیژن خون در سالمندان به علت بیماری قلبی

بیماری قلبی، مانند بیماری عروق کرونر یا نارسایی قلبی، می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن در خون شود. سالمندان به دلیل عواملی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت در معرض افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی هستند.

پایین بودن اکسیژن خون در سالمندان به علت کم خونی

سالمندان به دلیل عواملی مانند رژیم غذایی نامناسب، بیماری‌های مزمن و داروهایی که می‌توانند بر تولید گلبول‌های قرمز تأثیر بگذارند، در معرض افزایش خطر ابتلا به کم خونی هستند.

پایین بودن اکسیژن خون در سالمندان به علت آپنه خواب

آپنه خواب در افراد مسن به دلیل عواملی مانند چاقی و تغییرات در ساختار راه هوایی شایع تر است.

علت پایین بودن اکسیژن خون در کودکان

پایین بودن اکسیژن خون در کودکان به علت شرایط مزمن ریه

شرایط مزمن ریوی مانند آسم و فیبروز کیستیک می‌تواند باعث کاهش سطح اکسیژن در خون شود. این شرایط در کودکان شایع تر است و می‌تواند در اثر عواملی مانند قرار گرفتن در معرض آلرژن‌ها یا عفونت‌های تنفسی ایجاد شود.

پایین بودن اکسیژن خون در کودکان به علت بیماری‌های قلبی

بیماری‌های قلبی مانند بیماری مادرزادی قلبی که در بدو تولد وجود دارد و بیماری‌های قلبی اکتسابی که در مراحل بعدی زندگی ایجاد می‌شوند، می‌توانند باعث کاهش سطح اکسیژن در خون شوند.

پایین بودن اکسیژن خون در کودکان به علت کم خونی

کودکان ممکن است به دلیل عواملی مانند رژیم غذایی نامناسب، بیماری‌های مزمن یا از دست دادن خون در معرض افزایش خطر ابتلا به کم خونی باشند.

پایین بودن اکسیژن خون در کودکان به علت عفونت‌های تنفسی

عفونت‌های تنفسی مانند ذات الریه یا برونشیت می‌توانند باعث التهاب و باریک شدن راه‌های هوایی شوند و رسیدن اکسیژن به خون را با مشکل مواجه کنند. کودکان به دلیل سیستم ایمنی در حال توسعه بیشتر مستعد ابتلا به عفونت‌های تنفسی هستند.

چگونه اکسیژن خون اندازه گیری می‌شود؟

روش‌های مختلفی برای اندازه گیری سطح اکسیژن خون وجود دارد، از جمله:

اندازه گیری اکسیژن خون با پالس اکسیمتری

پالس اکسیمتری یک روش غیرتهاجمی‌برای اندازه گیری سطح اکسیژن خون با استفاده از دستگاه کوچکی است که روی انگشت یا لاله گوش قرار می‌گیرد. این دستگاه از حسگر نور برای اندازه گیری میزان اکسیژن خون استفاده می‌کند و نتایج را به صورت درصد نمایش می‌دهد.

اندازه گیری اکسیژن خون با آزمایش گاز خون شریانی

آزمایش گاز خون شریانی (ABG) یک آزمایش آزمایشگاهی است که سطح اکسیژن و دی اکسید کربن را در نمونه خون شریانی اندازه گیری می‌کند. این آزمایش معمولاً با وارد کردن یک سوزن در شریان مانند مچ دست یا آرنج و جمع‌آوری نمونه کوچکی از خون انجام می‌شود.

اندازه‌گیری اکسیژن خون از طریق پوست

اندازه‌گیری اکسیژن از طریق پوست یک روش غیرتهاجمی‌برای اندازه‌گیری سطح اکسیژن خون با استفاده از دستگاهی است که روی پوست قرار می‌گیرد. این دستگاه از حسگرهایی برای اندازه گیری میزان اکسیژن خون استفاده می‌کند و نتایج را به صورت درصد نمایش می‌دهد.

اندازه گیری اکسیژن خون با کاپنوگرافی

کاپنوگرافی روشی برای اندازه گیری سطح دی اکسید کربن در خون با استفاده از دستگاهی است که روی پوست قرار می‌گیرد یا در حفره بدن قرار می‌گیرد. این دستگاه میزان دی اکسید کربن موجود در هوای بازدمی‌را اندازه گیری می‌کند و می‌توان از آن برای تخمین سطح اکسیژن خون استفاده کرد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر شما یا شخصی که می‌شناسید هر یک از این علائم زیر را تجربه می‌کنید، مهم است که در اسرع وقت به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

• تنگی نفس
• تنفس سریع و پی در پی
• رنگ پوست مایل به آبی یا خاکستری
• سردرگمی‌یا تغییر وضعیت ذهنی
• خستگی
• درد قفسه سینه
• تورم در مچ پا، پا یا ساق پا

سطوح پایین اکسیژن در خون می‌تواند یک وضعیت جدی و بالقوه تهدید کننده زندگی باشد.

مقالات  علمی‌درباره پایین بودن اکسیژن خون

مقاله :

Mechanisms of hypoxemia

Sarkar, M., Niranjan, N., & Banyal, P. K. (2017). Mechanisms of hypoxemia. Lung India: official organ of Indian Chest Society, 34(1), 47.‏

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5234199/

 

توضیحات:

این مقاله توضیح می‌دهد که هیپوکسمی‌می‌تواند توسط مکانیسم‌های مختلفی ایجاد شود، از جمله:

کاهش اکسیژن رسانی به بدن

در صورت بروز مشکل در رساندن اکسیژن به بدن، هیپوکسمی‌ممکن است رخ دهد. این می‌تواند ناشی از شرایطی مانند کم خونی، که کمبود گلبول‌های قرمز خون حامل اکسیژن است، یا سطوح پایین هموگلوبین، که پروتئینی در گلبول‌های قرمز خون است که اکسیژن را حمل می‌کند، ایجاد شود.

افزایش تقاضا برای اکسیژن

اگر بافت‌های بدن نیاز به اکسیژن بیشتری داشته باشند، مانند هنگام فعالیت بدنی یا هنگام تب، هیپوکسمی اتفاق میفتد.

شانت یا شنت

شنت یک مسیر گردش خون است که اجازه می‌دهد خون فقیر از اکسیژن با خون غنی از اکسیژن مخلوط شود. این موضوع می‌تواند باعث هیپوکسمی‌شود، زیرا خون فقیر از اکسیژن، خون غنی از اکسیژن را رقیق می‌کند و منجر به اشباع کلی اکسیژن در بدن می‌شود.

عدم تطابق V/Q

عدم تطابق V/Q زمانی رخ می‌دهد که عدم تعادل بین تهویه (V) و پرفیوژن (Q) ریه‌ها وجود داشته باشد. این موضوع می‌تواند منجر به هیپوکسمی‌شود زیرا راه‌های هوایی اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند.

 

مقاله دوم :

The Risk Factors for Hypoxemia in Children Younger than 5 Years Old Undergoing Rigid Bronchoscopy for Foreign Body Removal

Chen, L. H., Zhang, X., Li, S. Q., Liu, Y. Q., Zhang, T. Y., & Wu, J. Z. (2009). The risk factors for hypoxemia in children younger than 5 years old undergoing rigid bronchoscopy for foreign body removal. Anesthesia & Analgesia, 109(4), 1079-1084.‏

https://journals.lww.com/anesthesia

این مقاله به طور خاص بر روی عوامل خطر هیپوکسمی‌در کودکان کمتر از 5 سال تحت برونکوسکوپی تمرکز دارد. برونکوسکوپی یک روش پزشکی است که شامل وارد کردن لوله از طریق دهان یا بینی برای برداشتن یک جسم خارجی از راه هوایی است.

این مقاله چندین عامل خطر برای هیپوکسمی‌در این جمعیت (کودکانی که دچار گرفتگی راه‌های تنفسی بر اثر ورود جسم خارجی شده‌اند) را شناسایی می‌کند، از جمله:

سن

کودکان کمتر از 2 سال به دلیل راه‌های هوایی کوچکتر و سیستم تنفسی کمتر در معرض خطر هیپوکسمی‌هستند.

بیماری‌های زمینه‌ای

کودکان مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند آسم، فیبروز کیستیک و بیماری مادرزادی قلبی به دلیل اختلال در عملکرد تنفسی و قلبی، در معرض خطر بیشتری برای هیپوکسمی‌هستند.

مدت زمان

هر چه مدت زمان بیشتری طول بکشد، خطر هیپوکسمی‌بیشتر است.

اندازه جسم خارجی

اجسام خارجی بزرگتر به احتمال زیاد باعث انسداد راه هوایی و افزایش خطر هیپوکسمی‌می‌شوند.

وجود عفونت

کودکان مبتلا به عفونت در مجاری هوایی به دلیل التهاب و تورم راه‌های هوایی در معرض خطر هیپوکسمی‌بیشتری هستند.