جوش روی بینی
جوش روی بینی، یکی از متداول‌ترین جوش‌هاست که در صورت ظاهر میشود. زمانی که فولکیول‌های مو با چربی (سبوم) و سلول‌های مرده پوست ترکیب می‌شوند، منجر به برآمدگی روی پوست میشود که به آن جوش صورت یا آکنه می‌گویند. این جوش‌ها معمولا سرسفید، سرسیاه یا قرمز و التهابی هستند که تمامی این نوع جوش‌ها روی بینی نیز ظاهر می‌شوند.در ادامه این مقاله به طور کامل به علت جوش روی بینی در طب سنتی و سایر علل آن پرداخته میشود.
جوش سفت روی بینی
جوش سفت روی بینی معمولاً ناشی از تراکم غدد چربی است و می‌تواند به علت مسدود شدن غده‌ها و التهاب پوست رخ دهد. برای درمان آن، شستشوی منظم صورت با محصولات خنک کننده و استفاده از محصولات ضد جوش، مانند محصولات با خاصیت ضد باکتریال و ضد التهاب مفید است. همچنین، نباید جوش را فشار داده یا خراشیده و باید به پوست صورت مراقبت کنیم.
علت جوش روی بینی
بینی نسبت به سایر اعضای صورت، روزنه‌های پوستی بزرگ‌تری دارد و انسداد آنها راحت‌تر است. همچنین در این ناحیه، چربی‌سازی بیشتری رخ می‌دهد، از این‌رو یکی از مناطق مستعد برای بروز جوش است.
البته محل دقیق بروز جوشِ روی بینی می‌تواند نشاندهنده عارضه‌های مربوط به سلامتی نیز باشد. اگر در پوست‌های خشک که فاقد چربی هستند، شاهد جوش‌های روی بینی باشیم، می‌تواند نشاندهنده عملکرد نامناسب یکی از اعضای بدن باشد. برای نمونه، اگر جوش روی نوک بینی باشد، می‌تواند نشاندهنده مشکلات گوارشی، روی بینی نشاندهنده مشکلات قلبی و در کناره‌های بینی، نشاندهنده نوسانات هورمونی باشد.
البته تحت شرایط خاصی، صورت دچار جوش میشود که در مقاله جوش صورت، به‌طور کامل به آن پرداخته‌ایم.
به‌طور کلی، جوش‌های روی بینی به علت‌های زیر بروز پیدا می‌کنند:
– نوسان‌های هورمونی در نوجوانی، عادت ماهانه، بارداری و استفاده از قرص‌های ضدبارداری
– استفاده از مواد غذایی قندی و پرچرب
– داشتن سابقه خانوادگی
– اضطراب و استرس مداوم (استرس سبب افزایش ترشح هورمورن‌هایی مانند کورتیزول میشود که عامل ایجاد جوش است.)
– شست‌وشوی بیش از اندازه پوست
– تعرق زیاد
– استفاده از مواد آرایشی چرب و ماندن طولانی آنها روی پوست
علت جوش روی بینی در طب سنتی
در طب سنتی، وجود جوش‌ها روی بینی ممکن است به عوامل مختلفی برگرده باشد. در این راستا، چندین علت معمول مطرح می‌شوند که می‌توانند به ظهور جوش روی بینی منجر شوند. البته، لازم به ذکر است که تشخیص صحیح و دقیق علت جوش‌ها نیازمند مشاوره با یک استاد طب سنتی است.
در طب سنتی، برخی از علل جوش روی بینی عبارتند از:
1. عوامل مزاجی: برخی از سیستم‌های طب سنتی معتقدند که جوش‌های بینی می‌توانند ناشی از افزایش حرارت در بدن باشند. این افزایش حرارت می‌تواند به علت مصرف غذاهای گرم و تند، انجام فعالیت‌های بیش از حد و خوردن مواد غذایی سنگین اتفاق بیافتد.
2. اضطراب و استرس: برخی سیستم‌های طب سنتی معتقدند که عواطف منفی و استرس می‌توانند باعث اختلال در تعادل انرژی داخلی بدن شوند و به ظهور جوش‌ها منجر شوند.
3. نوع غذا: برخی از سیستم‌های طب سنتی معتقدند که مصرف مواد غذایی خاصی، مانند چیپس، شکلات، غذاهای چرب و فست‌فودها، می‌تواند باعث ایجاد نارسایی در هضم و جذب مواد مغذی شود و در نتیجه باعث جوش روی بینی شود.
4. عوامل خارجی: مصرف برخی از محصولات آرایشی و بهداشتی، انتقال باکتری‌ها در اثر لمس پوست بینی با دست‌های کثیف و استفاده از حوله‌ها و لوازم شخصی مشترک می‌توانند عوامل خارجی دیگری باشند که به ظهور جوش روی بینی منجر می‌شوند.
انواع جوش روی بینی
جوش‌های سرسفید روی بینی
چربی زیر پوست زمانی که با سلول‌های مرده پوست ترکیب میشود، سبب مسدود شدن منفذهای پوست شده و عاملی برای ایجاد جوش روی بینی میشود. این جوش‌های سفید رنگ که «دهانه بسته» نیز به آنها می‌گویند، روی بینی و نواحی اطراف آن نیز ظاهر می‌شوند. جوش‌های سرسفید، یک مرکز دایره‌ای دارند که با مواد قرمز رنگ احاطه شدهاند. این جوش‌ها، به‌ویژه زمانی که بزرگ و برآمده باشند، سفت و چین‌دار به نظر می‌رسند و زمانی که ماده سختِ آنها خارج میشود، ممکن است جای آنها تا مدتی باقی بماند.
جوش سرسیاه روی بینی
جوش‌های سر سیاه بینی، به‌دنبال بسته شدن منافذ پوست و ترشح غدد چربی و ترکیب آن با پوسته‌های مرده و گرد و غبار هوا، ظاهر می‌شوند. جوش‌های سرسیاه بینی که «دهانه باز» هستند، از نظر سلامتی، مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کنند و تنها به‌دلیل زیبایی، درمان آنها اهمیت دارد. توضیح کامل علت جوش سرسیاه بینی در مقاله جداگانه‌ای آمده است.
جوش چرکی روی بینی
جوش روی بینی از نوع چرکی آن، زمانی ایجاد میشود که چربی و کثیفی زیر پوست ماندگار و با حساسیت، التهاب و قرمزی همراه شود.
جوش‌های چرکی روی بینی ممکن است از نوع ولگاریس یا روزاسه یا هر دوی آنها باشند. ظاهر این دو نوع جوش، شبیه به هم هستند و تشخیص آنها از هم برای درمان مؤثر، بسیار مهم است.
جوش ولگاریس روی بینی
جوش ولگاریس، همان جوش‌های معمولی هستند که روی بینی ظاهر می‌شوند. این نوع جوش‌ها، زمانی ظاهر می‌شوند که منفذهای پوسته بسته می‌شوند و در داخل آن، باکتری‌ها باقی مانده و سبب برآمدگی روی پوست می‌شوند. این جوش‌ها معمولا به صورت سر سفید یا سرسیاه بروز می‌کنند.
جوش روزاسه روی بینی
جوش روی بینی می‌تواند به علت جوش روزاسه ایجاد شود که بیشتر به صورت قرمز رنگ و ملتهب دیده میشود. این نوع جوش، بیشتر روی بینی بروز می‌کند، البته می‌تواند به سمت گونه‌ها نیز پیشروی کند.
افرادی که پوستی روشن دارند، بیشتر مستعد بروز این نوع جوش‌ها هستند. جوش‌های روزاسه در زنان بالای ۳۰ سال بیشتر دیده میشود. این جوش‌ها گاهی شدید و گاهی خفیف ظاهر می‌شوند.
جوش‌های داخل بینی
داخل بینی نیز یکی از نقاطی است که از بروز جوش مصون باقی نمی‌ماند. جوش‌های داخل بینی، آزاردهنده و دردناک هستند. این جوش‌ها به‌دلیل تجمع چربی در ترکیب با باکتری‌ها و پوست‌های مرده ایجاد می‌شوند. از دلایل مهم بروز این جوش‌ها عبارتند از:
- کسانی که ایمنی بدنی کمتری دارند یا دچار بیماری دیابت هستند، بیشتر در معرض ابتلا به این جوش‌ها قرار دارند.
- عفونت‌های عمقی در بینی می‌تواند یکی از عوامل بروز جوش باشد. این عفونت‌ها ممکن است خطرناک باشند و به سلولیت منجر شوند. (سلولیت نوعی عفونت است که سرعت رشد آن بالاست.)
- جوش زیر پوستی بینی (وستیبولیت بینی)، می‌تواند ناشی از بیماری فولیکولیت باشد. این جوش‌ها در ابتدای سوراخ‌های بینی و به صورت ملتهب و ورم‌کرده، زیر پوست نمایان می‌شوند. باکتری استافیلوکوک، شایع‌ترین دلیل بروز این جوش‌هاست.
- کندن موهای داخلی بینی از ریشه، می‌تواند عاملی برای بروز جوش داخلی بینی باشد. این کارِ اشتباه، سبب افزایش موهای داخلی بینی و زدن جوش میشود. برای اصلاح این موها می‌توان آنها را قیچی کرد.
آبسه بینی
جوش روی بینی از نوع آبسه، ممکن است داخل بینی نیز بروز پیدا کند. آبسه، کیسه چرکی عمیقی در زیر پوست است که معمولا عامل ایجاد آنها، عفونت باکتریایی است. آبسه ممکن است با علائم دیگری مانند تب و لرز، حالت تهوع، ورم، ضایعات پوستی و احساس درد در محل آبسه همراه باشد.
برای درمان آبسه باید به سرعت به پزشک مراجعه کرد، زیرا ممکن است این عفونت به «سلولیت» یا بیماری نادر «ترومبوز سینوس کاورنئوس» تبدیل شود.
پیشگیری از جوش روی بینی
با انجام اقدام‌های زیر می‌توان از بروز جوش روی بینی پیشگیری کرد:
– شست‌وشوی صورت دو بار در روز و خودداری از شست‌وشوی بیش از حد پوست
– استفاده از دستمال مرطوب پس از تعرق زیاد در صورت
– استفاده از ماسک‌های لایه‌بردار خانگی برای پاکسازی لایه‌های مرده پوست
– استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده و ضدآفتاب فاقد چربی
– اجتناب از آرایش‌های غلیظ و ماندن مواد آرایشی روی صورت به مدت طولانی
– پرهیز از دست زدن به بینی
– کاهش اضطراب و استرس
جوش روی بینی نوزادان
معمولا روی گونه‌ها، بینی و پیشانی نوزادان، جوش‌هایی ظاهر میشود. این جوش‌ها همراه با زخم نیستند و پس از چند هفته، خود به خود از بین می‌روند، هرچند برخی نوزادان تا ۶ ماهگی ممکن است این جوش‌ها را داشته باشند.
علت روشن و واضحی برای جوش کودکان عنوان نشده است. هر چند در جوش کودکان، اثر هورمون‌ها دیده میشود. همچنین نوع تغذیه مادر و داروهایی که استفاده می‌کند، روی جنین و نوزاد تاثیرگذار است.
جوش خونی روی بینی
جوش‌های خونی بعد از فشرده شدن و ترکیدن توسط خود فرد، روی بینی ظاهر می‌شوند. بر اثر فشار دادن جوش، مایع زرد رنگی که به اصطلاح به آن چرک گفته میشود، خارج میشود که این کار ممکن است با پارگی عروق خونی و سبب شکل‌گیری جوش‌های خونی روی بینی شود. از این‌رو، توصیه میشود از دستکاری جوش‌ها خودداری شود، زیرا ممکن است جای آنها نیز روی صورت باقی بماند.
علت جوش‌های ناگهانی روی بینی چیست؟
عامل اصلی جوش، تولید بیش از حد چربی زیر پوست است که این عامل نیز ارتباط تنگاتنگی با ترشح هورمون‌ها دارد. بنابراین دوران بلوغ، عادت ماهانه، بارداری و یائسگی می‌تواند سبب افزایش تولید چربی در بدن شود. از آنجایی‌که تولید چربی در زنان و نوجوانان بیشتر است، جوش‌های ناگهانی در بدن آنها بیشتر بروز می‌کنند.
البته در مردان نیز ترشح هورمون تستوسترون می‌تواند سبب ترشح غدد چربی و بروز جوش‌های ناگهانی شود.
جوش روی بینی نشانه چیست
جوش روی بینی ممکن است نشانه و علامت مشکلات خاصی در بدن باشد. در زیر چندین مشکل شایع که با جوش‌های روی بینی همراه باشند را ذکر می‌کنم:
1. آکنه: جوش روی بینی ممکن است نشانه آکنه باشد. آکنه یک حالت پوستی است که ناشی از انسداد منافذ پوستی، التهاب و تولید بیش از حد چربی است. علل آکنه می‌تواند شامل تغییرات هورمونی، استفاده از محصولات ناسازگار با پوست، استفاده از داروهای خاص، استرس و سایر عوامل باشد.
2. روزاسه (Rosacea): روزاسه یک حالت پوستی مزمن است که با التهاب پوست، قرمزی و جوش‌های قرمز روی بینی، گونه‌ها و پیشانی همراه است. علل روزاسه هنوز به طور کامل مشخص نشده‌اند، اما عوامل مانند وراثت، التهابات پوستی، خون‌سردی عروق و عوامل محیطی ممکن است نقش داشته باشند.
3. درماتیت سبورئیک: درماتیت سبورئیک یک حالت التهابی پوستی است که معمولاً با قرمزی، ترک‌ها و جوش‌های روی پوست همراه است. این حالت معمولاً در مناطق چرب تر پوست مانند بینی، پیشانی و گونه‌ها بروز می‌کند. عوامل مانند استرس، عفونت‌های قارچی و عوامل ژنتیک می‌توانند در بروز درماتیت سبورئیک نقش داشته باشند.
