افتادگی پلک(پتوز پلک):انواع، علائم، علل،عوارض، درمان

افتادگی پلک چیست؟
افتادگی پلک یا پتوز عارضهای است که در پلکهای فوقانی اتفاق میافتد و در آن، یک بخش یا تمام پلک دچار شلشدگی و افتادگی میشود. پتوز ممکن است بر اثر عواملی مانند ژنتیک، افزایش سن، اختلالات بدنی، حادثه و… ایجاد شود. این عارضه بسته به شدت افتادگی پوست پلکهای فوقانی، میتواند باعث کاهش دید فرد شود. افتادگی چشم ممکن است زودگذر یا دائمی باشد. در برخی موارد این بیماری بهطورطبیعی و گاهی نیز با مداخله پزشک، برطرف میشود. در ادامه بیشتر به این عارضه خواهیم پرداخت.
در انیمیشن زیر افتادگی پلک و برخی دلایل آن بررسی شده است.
https://vod.zibaclick.com/media/27228/playlist.m3u8
افتادگی پلک به انگلیسی
افتادگی پلک در انگلیسی معادل Drooping eyelids است که به آن ptosis (پتوز) نیز گفته میشود. این عارضه ممکن است در هر دو پلک اتفاق بیفتد، اما زمانی که روی یک پلک اثر بگذارد به آن افتادگی یک طرفه میگویند.
نشانه های افتادگی پلک چیست؟
بارزترین نشانه پتوز، افتادگی پلک روی چشمهاست. سایر علائم این عارضه عبارتند از:
– درد خفیف در چشمها
– خشکی بیش از حد چشمها
– خیس شدن چشمها
– خستگی چشمها
– کشیدن سر به عقب برای دیدن از زیر پلکها
– بالا کشیدن ابروها برای دید بهتر چشمها
انواع پتوز پلک
افتادگی پلک به 5 دسته آپونوروتیک، عصبی، عضلهای، مکانیکی و تروماتیک تقسیم میشود که هریک دارای ویژگی های منحصر به فردی است.
پتوز آپونوروتیک (Aponeurotic ptosis)
در پتوز آپونوروتیک که رایجترین نوع افتادگی است، ماهیچه پلک، معمولا بهدلیل پیری، دچار ضعف میشود. مالش بیش از حد چشم، کشیدن پلک یا استفاده بلندمدت از لنزهای تماسی نیز میتواند باعث این بیماری شود.
پتوز عصبی(Neurogenic ptosis)
پتوز عصبی هنگامی رخ میدهد که سیستم عصبی، که حرکت عضلات پلک را کنترل میکند، دچار مشکل شود. از جمله علل پتوز عصبی میتواند بیماری میاستنی، فلج عصب سوم و سندرم هورنر باشد.
پتوز عضلهای(Myogenic ptosis)
در پتوز عضلهای، عضله لواتور بهدلیل یک اختلال سیستماتیک، دچار ضعف میشود. این شرایط شامل انواع دیستروفی عضلانی میشود.
پتوز مکانیکی(Mechanical ptosis)
پتوز مکانیکی زمانی اتفاق میافتد که رشد یک توده روی پلک باعث سنگینتر شدن آن و کشش عضله لواتور میشود.
پتوز تروماتیک(Traumatic ptosis)
پتوز تروماتیک بر اثر آسیبدیدگی پلک ایجاد میشود. در این نوع، بر اثر تصادف یا صدمه به چشم، عضله لواتور به خطر میافتد یا تضعیف میشود.
علت افتادگی پلک چشم
شایعتریع علت افتادن پلک، به نازک شدن پلکها بازمیگردد که با افزایش سن بروز میکند. البته این عارضه به سن خاصی اختصاص ندارد و ممکن است در هر سنی و بهدلایل گوناگون اتفاق بیفتد.
افتادن پلک ممکن است در بدو تولد اتفاق بیفتد که به پتوز مادرزادی معروف است یا بعدها در طول زندگی ایجاد شود که به آن پتوز اکتسابی میگویند.
پتوز مادرزادی
افتادگی پلک مادرزادی در کودکان بیشتر بهدلیل نقص در تکامل عضله بالابرنده پلک فوقانی که «لواتور» نام دارد، اتفاق میافتد. این بیماری در کودکان همراه با اختلالاتی مانند اختلال حرکات چشمی، بیماریهای عضلانی، تومورهای پلک، اختلالات عصبی و… است. کودکانی که به پتوز مادرزادی مبتلا هستند معمولا با گذشت زمان بهبود پیدا نمیکنند. اگر کودکی با افتادگی شدید پلک به دنیا بیاید، برای تکامل بیناییاش، به درمان فوری نیاز دارد.
پتوز اکتسابی
افتادگی پلک میتواند بر اثر عارضهای بیرونی مانند بوتاکس، استفاده از لنز، حاملگی، جراحی چشم، سینوزیت، فشارهای عصبی، سکته مغزی، تومور مغزی یا سرطان و… در هر سنی ایجاد شود.
بهعنوان مثال، تزریق بوتاکس یکی از عواملی است که ممکن است سبب افتادن پلکها شود. هنگام تزریق بوتاکس به پیشانی برای رفع چین و چروکهای بالای ابروها، پزشکان بیتجربه ممکن است با تزریق مقدار کمی بوتاکس سبب پتوز ابرو و پلک شوند.
هرچند ممکن است این عارضه پس از مدتی برطرف شود، اما به کسانی که قصد تزریق بوتاکس ابرو و پلک را دارند، توصیه میشود برای گرفتن بهترین نتیجه از بوتاکس، بهترین متخصصها و بهترین مایع بوتاکس و تجهیزات استاندارد را برای این کار انتخاب کنند تا دچار عوارض تزریق بوتاکس نشوند.
پیامدهای افتادگی پوست چشم
افتادن پلکها علاوه بر اینکه در زیبایی فرد اثر منفی میگذارد، به لحاظ جسمانی نیز مشکلاتی را برای او بهوجود میآورد. اگر فرد مبتلا به پتوز، تاری دید داشته باشد، برای خوب دیدن مجبور است عضلات چشم خود را جمع کند. این عمل به عضلات چشم او فشار وارد میکند و در نهایت سبب چروک شدن پوست دور چشم او میشود. علاوه بر این، از آنجا که افتادگی پلک به صورت یک طرفه است، فرد برای کامل شدن دید خود، باید سرش را به عقب ببرد که این عمل ممکن است باعث کشیدگی عضلات گردن او شود.
از دیگر عوارض افتادگی در پلک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– ممکن است سبب تنبلی چشم (آمبلیوپی) در فرد شود.
– مسیر بینایی فرد را مسدود کند.
– سبب تاری دید فرد شود.
– ممکن است پتوز، انحراف چشم را پنهان نگه دارد و سبب تنبلی چشم در کودک شود.
در ویدئوی زیر میتوانید از خطرات و نشانههای پتوز پلک بیشتر آگاه شوید.
پیشگیری از پتوز پلک
برای پیشگیری از افتادگی پلک در صورتی که مادرزادی نباشد، میتوان تغذیه مناسب و ورزشهای چشمی در این زمینه پیشنهاد داد. بهطور کلی، برای پیشگیری از افتادن پلکها باید به توصیههای زیر عمل کرد:
– خودداری از خوردن غذاهایی که پف چشم را تشدید میکنند، مانند غذاهای چرب و پرنمک
– پرهیز از قرار گرفتن مستقیم زیر نور آفتاب
– استفاده همیشگی از عینک آفتابی، کلاه لبهدار و کرم ضدآفتاب
– انجام ورزشهای چشم در طول روز و بهطور مداوم
– پرهیز از قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی مانند لامپ، نور تلویزیون و…( نور مصنوعی سبب آسيب به چشم و پلك و در نتیجه پيري زودرس چشم میشود.)
انواع روشهای درمان این عارضه
مسیرهای درمانی متنوعی برای بهبود عارضه افتادگی پلک وجود دارد.شما با مطالعه کامل موارد زیر میتوانید بهترین روش درمانی را انتخاب کنید.
[main][item src=”https://zibaclick.com/how-to-treat-drooping-eyelids-in-traditional-medicine/”]درمان افتادگی پلک در طب سنتی[/item][item src=”https://zibaclick.com/treat-drooping-eyelids-with-exercise/”]درمان افتادگی پلک با ورزش[/item][item src=”https://zibaclick.com/home-treatment-of-drooping-eyelids/”]درمان خانگی افتادگی پلک[/item][item src=”https://zibaclick.com/blepharoplasty/”]بلفاروپلاستی(جراحی زیبایی پلک)[/item][item src=”https://zibaclick.com/treatment-of-drooping-eyelids-with-acupuncture/”]درمان افتادگی پلک با طب سوزنی[/item] [item src=”https://zibaclick.com/jett-plasma-eyelid/”]پلاسماجت پلک[/item] [item src=”https://zibaclick.com/video-category/eyelid/”]ویدئوها[/item][/main]
سوالات متداول در مورد افتادگی پلک
آیا افتادن پلکها درمان دارد؟
اگر افتادن پلکها شدید باشد، نیاز به جراحی پلک خواهد داشت. البته روشهای غیرتهاجمیتر و بدون جراحی نیز برای درمان این عارضه وجود دارد. روشهای خانگی و سنتی را نیز برای درمان خفیف این عارضه میتوان پیشنهاد داد.
آیا بیماریهای خاص سبب افتادگی پلکها میشود؟
برخی بیماریها ممکن است تاثیراتی روی چشمها داشته باشند، اما لزوما سبب افتادن پلکها نمیشوند. از نشانههای برخی بیماریها نیز پتوز است. برای نمونه، افتادگي پلك همراه با اختلالات در حرکت چشمها، ضعف و خستگي چشم از جمله علائم ابتلا به بيماري «مياستني» (یک نوع بیماری خودایمنی) است. برخی مواقع ممکن است این بیماری با بیماریهای ديگر مانند كمكاري يا پركاري تيروئيد، اماس و ديابت همراه باشد که بیشتر افراد گمان میکنند افتادگی چشم ناشی از این بیماریهاست، در حالی که بارزترین نشانه بیماری میاستنی است.
مردان بیشتر دچار افتادگی پلک میشوند یا زنان؟
هر کس میتواند پلکهای افتاده داشته باشد و شیوع آن در بین زن و مرد یا قومیت خاصی، تفاوت معناداری ندارد.
منابع
https://nyulangone.org https://www.webmd.com https://www.healthline.com