پسوریازیس صورت
انواع مختلفی از بیماری‌های پوستی برای صورت وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به پسوریازیس صورت اشاره کرد. این عارضه سبب تسریع در چرخه زندگی سلول‌های پوستی و جمع شدن سلول‌های اضافی روی پوست فرد می‌شود.
ابتلا به بیماری پسوریازیس پوست صورت با سایر قسمت‌های بدن متفاوت است. پوست فرد در این ناحیه نازک تر است و ممکن است نسبت به روش های درمانی حساسیت بیشتری داشته باشد.
عوارض پوستی حاصل از پسوریازیس در این ناحیه بیشتر اطراف دهان، ابرو، پیشانی، خط رویش مو و کناره‌های گوش را درگیر میکند. این عوارض معمولاً به صورت پلاک‌های ضخیم، زبر، خاکستری یا قرمز رنگ نمود پیدا می‌کنند. پوسته‌پوسته شدن، خارش، سوزش و درد را نیز می‌توان به علائم مذکور اضافه کرد.
ویدئوی زیر را تماشا کنید تا اطلاعات مفیدی راجع به پسوریازیس صورت بدست آورید.
علت پسوریازیس صورت
پسوریازیس پوست صورت نوعی بیماری خودایمنی است. البته خودایمنی بودن این بیماری مورد پذیرش برخی محققان نیست. ارسال سیگنال اشتباه موجب اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن، تولید گلبول-های سفید و ارسال آنها به سمت پوست می‌شود. پاسخ پوست به این وضعیت، افزایش سرعت چرخه سلولی از 28-30 روز به 5-3 روز است. در نتیجه سلول‌های مازاد تولید شده به صورت ضایعات پوستی نمایان می‌شوند.
تاکنون دلیل اصلی بیماری‌ها خودایمنی مشخص نشده است. اما ژنتیک به عنوان یکی از عوامل دخیل در این بیماری مطرح است. آمارها نشان می‌دهد که یک سوم افراد مبتلا در خانواده خود سابقه بیماری پسوریازیس دارند.
در صورت ابتلای یکی از والدین احتمال بیماری فرزندان بین 5 تا 10 درصد است. اما در صورت ابتلای هر دو والد این مقدار به 50 درصد افزایش می‌یابد. سایر عوامل دخیل در بروز بیماری-های خودایمنی از جمله پسوریازیس پوست صورت عبارتند از:
- مصرف برخی داروها (از قبیل داروهای ضد روماتیسم، ضد مالاریا، فشار خون، ضد افسردگی و …)
- سبک نادرست زندگی از قبیل تغذیه نادرست، استعمال دخانیات و مصرف الکل
- عفونت (مثل یک گلودرد ساده در آنفولانزا و سرماخوردگی)
- استرس و اضطراب
- آسیب پوستی
- قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش (UV) ، مانند آفتاب
انواع پسوریازیس صورت
تقسیم‌بندی پسوریازیس پوست صورت مشابه تقسیم‌بندی ارائه شده برای شکل کلی این بیماری (صرف-نظر از محل درگیر) است. تاکنون 6 نوع بیماری پسوریازیس شناسایی شده است. پسوریازیس پلاکی، خالداری، صدفی، معکوس، پوستولر و اریترودرمیک از جمله این موارد به شمار می‌روند. پسوریازیس صورت غالباً از نوع پلاکی و خالدار است و به ندرت سایر موارد را شامل می‌شود.
انواع پسوریازیس صورت: پلاکی
پسوریازیس پلاکی (Plaque psoriasis) در صورت موجب ایجاد پلاک‌های نقره‌ای یا خاکستری می‌شود که همراه با علائمی چون قرمزی و خارش زیاد است.
انواع پسوریازیس صورت: صدفی
پسوریازیس خال‌خالی، صدفی یا گوتات (Guttate psoriasis) همراه با جوش‌ها یا لکه‌های صدفی شکل در صورت جوانان مشاهده می‌شود. عارضه‌های پوستی صدفی در اکثر موارد تحت‌تاثیر یک عفونت ساده از قبیل سرماخوردگی یا آنفولانزا بروز پیدا میکند.
انواع پسوریازیس صورت: تاولی
پسوریازیس پوستولار یا تاولی (Pustular psoriasis) به صورت پچ‌های کوچک و بزرگ و قرمز رنگ است. این عوارض پوستی کم‌کم به جوش‌های سفیدرنگ و چرکی با خارش، سوزش و حاشیه قرمز در صورت تبدیل می‌شوند.
پیشگیری پسوریازیس صورت
راهی برای پیشگیری از بیماری‌های خودایمنی وجود ندارد. زیرا بخش بزرگی از این بیماری بر اساس ژنتیک تعیین می‌شود. اما افراد مبتلا به پسوریازیس صورت می‌توانند با رعایت بعضی نکات، شدت علائم و طول دوران عود بیماری را کاهش دهند.
مرطوب نگهداشتن و حفاظت از پوست صورت در برابر خراشیدگی و آب و هوای سرد یکی از این موارد است. خودداری از مصرف بعضی داروهای محرک (هورمونی، ضدافسردگی و …) و داشتن تغذیه مناسب و سالم نیز اهمیت بسیاری دارد.
اجتناب از دخانیات، الکل و استرس و اضطراب را نیز می‌توان به موارد مذکور اضافه کرد. بسیاری از محققان معتقدند که نور خورشید به بهبودی پسوریازیس صورت کمک شایانی میکند. البته قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید موجب سوختگی پوست و تشدید علائم می‌شود.
عوارض پسوریازیس صورت
پسوریازیس خفیف صورت جز عوارض پوستی مشکلی ایجاد نمی‌کند. مشکلات پوستی ناشی از درجات خفیف این بیماری نیز با روش‌های درمانی ساده بهبود یافته و کنترل می‌شوند. گاهی خارش از عوارض درجه شدید بیماری است و موجب شکاف خوردن پوست صورت، خونریزی و عفونت می‌شود. بروز مشکلات این چنینی اعتمادبه‌نفس افراد مبتلا را به شدت کاهش می‌دهد. زیرا ظاهر نامناسبی به چهره بخشیده و در اغلب موارد قابل پوشاندن با محصولات بهداشتی آرایشی نیست.
اما پسوریازیس شدید و حاد علاوه بر عوارض پوستی، افزایش فشار و چربی خون را به دنبال دارد. افزایش هر یک از این موارد زمینه‌ساز بروز مشکلات قلبی عروقی، کلیوی و کبدی است. دیابت نوع 2، پوکی استخوان، سرطان پوست و چاقی نیز موارد دیگری از مشکلات ناشی از انواع پسوریازیس شدید هستند. ناگفته نماند که میزان ابتلا به سایر بیماری‌های خودایمنی (مثل ام‌اس و …) در افراد مبتلا به پسوریازیس بیشتر است. از این رو بیماری مذکور باید سریعاً مورد رسیدگی و درمان قرار گیرد.
علائم پسوریازیس صورت
علائم این بیماری بر حسب محدوده درگیر بیماری در سه گروه خفیف، متوسط و شدید جای می‌گیرد. عوارض پوستی حاصل از این بیماری به صورت جوش یا فلس نمایان می‌شود. قرمزی، خشکی، درد، سوزش، پوسته پوسته شدن و ترک برداشتن از علائم این بیماری در صورت است. خارش را نیز می‌توان به علائم پسوریازیس صورت اضافه کرد.
بیماری پسوریازیس صورت همچون سایر بیماری‌های خودایمنی، دوره عود و خاموشی دارد. به عبارتی علائم بیماری در یک دوره تشدید و سپس محو می‌شوند. همچنین شدت و ضعف علائم در همه افراد یکسان نیست.
این علائم با توجه به ناحیه درگیر در صورت، متفاوت است. در ادامه به بررسی این علائم می‌پردازیم.
پسوریازیس اطراف چشم و پلک
پسوریازیس پلک چشم و اطراف آن در مقایسه با سایر بخش‌های صورت اهمیت بیشتری به لحاظ درمان دارد. این عارضه پوستی نادر ابتدا پلک بالا را درگیر میکند. اما امکان درگیری پلک پایین نیز وجود دارد. تاول‌ها یا پلاک‌های ملتهب و قرمز رنگ در صورت گسترش منجر به مشکلات بینایی، انحراف پلک و خشک شدن قرنیه می‌شود. نشانه آغاز مشکلات بینایی قرمزی چشم، تاری دید، حساسیت به نور و درد است.
پسوریازیس اطراف بینی
این بیماری در اطراف بینی نیز معمولاً به شکل جوش‌های صدفی شکل و پرخارش نمود پیدا میکند. علائم پسوریازیس گوش بیشتر در کانال خارجی است و بخش‌های داخلی را به ندرت درگیر میکند.
البته در صورت درگیری بخش‌های داخلی گوش، فرد مبتلا مشکلات شنوایی را به دنبال دارد. قرار گرفتن عوارض حاصل از این بیماری داخل بینی یا دهان نیز نادر است. اما در صورت بروز، ناراحتی بسیاری ایجاد میکند.
پسوریازیس ابرو
وجود این عارضه در ابرو اغلب با درماتیت سبورئیک ترکیب می‌شود و باعث ایجاد پوسته در ابرو و گاهی ناحیه پلک و ریش می‌شود. پسوریازیس صورت در این نقاط ممکن است دردناک، همراه با التهاب و ریزش مو باشد.
پسوریازیس خط مو
این عارضه در اطراف خط مو غالبا از نوع پلاکی است. ممکن است این عارضه در بالاتر از خط موی فرد، روی پیشانی، داخل و اطراف گوش‌های او نیز گسترش یابد.
پسوریازیس گوش
پسوریازیس می‌تواند در اطراف گوش، پشت گوش و در مجرای گوش ایجاد شود. علائم این عارضه شامل خارش، قرمزی، تغییر رنگ و پوسته پوسته شدن است.
فلس‌های به وجود آمده حاصل از این بیماری در گوش فرد می‌توانند مجرای گوش او را بسته و مسدود کنند.
ویدئوی زیر را تماشا کنید تا اطلاعات بیشتری در زمینه پسوریازیس گوش بدست آورید.
پسوریازیس صورت اطراف دهان
در موارد نادر ، این عارضه می‌تواند بر روی دهان (لب ، لثه ، زبان و گونه) تأثیر بگذارد. علائم پسوریازیس دهان شامل قرمزی، سوزش ، خونریزی و دشواری در جویدن و بلعیدن غذا است. اگر فرد علائمی را در دهان خود مشاهده کرد، باید در اسرع وقت به دندانپزشک و متخصص پوست مراجعه کند.
درمان پسوریازیس صورت
کرم‌ها، پمادها یا ژل‌هایی هستند که مستقیماً روی پوست آسیب‌دیده اعمال می‌شوند. به عنوان مثال می‌توان به کورتیکواستروئیدها، مهارکننده‌های کلسینورین، رتینوئیدها و اسید سالیسیلیک اشاره کرد. درمان‌های موضعی می‌توانند به کاهش التهاب و کاهش رشد سلول‌های پوست کمک کنند.
درمان پسوریازیس صورت با فتوتراپی
این درمان شامل قرار دادن پوست در معرض مقادیر کنترل شده نور طبیعی یا مصنوعی است. این کار را می‌توان در مطب پزشک یا در منزل با دستگاه نور مخصوص انجام داد. فتوتراپی می‌تواند به کاهش التهاب و کاهش رشد سلول‌های پوست کمک کند.
درمان پسوریازیس صورت با داروهای خوراکی
این‌ها قرص‌ها یا کپسول‌هایی هستند که از راه دهان مصرف می‌شوند. به عنوان مثال می‌توان به متوترکسات، سیکلوسپورین و بیولوژیک‌ها اشاره کرد. این داروها می‌توانند به کاهش التهاب در سراسر بدن و کاهش رشد سلول‌های پوست کمک کنند.
درمان پسوریازیس صورت با بیولوژیک‌ها
داروهایی هستند که به صورت تزریقی یا انفوزیونی تجویز می‌شوند. بیولوژیک‌ها با هدف قرار دادن بخش‌های خاصی از سیستم ایمنی بدن برای کاهش التهاب کار می‌کنند. داروهای بیولوژیک می‌توانند برای موارد شدید یا مقاوم پسوریازیس موثر باشند.
درمان پسوریازیس صورت با مرطوب‌کننده‌ها
کرم‌ها یا پمادهایی هستند که برای مرطوب نگه داشتن پوست و کاهش خشکی و پوسته‌پوست شدن روی پوست استفاده می‌شوند.
درمان پسوریازیس صورت با اجتناب از محرک‌ها
موارد خاصی مانند استرس، سیگار، الکل و برخی داروها می‌توانند پسوریازیس را بدتر کنند. اجتناب از این محرک‌ها می‌تواند به جلوگیری از شعله ور شدن کمک کند.
درمان‌های خانگی پسوریازیس صورت
برخی از افراد با استفاده از درمان‌های خانگی مانند آلوئه ورا، حمام بلغور جو دوسر و روغن درخت چای، پسوریازیس صورت را تسکین می‌دهند. با این حال، مهم است که قبل از هر روش درمانی جدیدی با یک متخصص پوست صحبت کنید.
آیا پسوریازیس صورت باعث درد مفاصل می‌شود؟
بله در صدف آرتریت (Psoriasis Arthritis) که یکی از انواع این عارضه است، مفاصل بدن مورد هجوم سیستم ایمنی قرار می‌گیرند. در نتیجه مشکلاتی چون سفتی، تورم، خشکی، گرمی و تخریب مفصل بروز پیدا میکند. گاهی این وضعیت تشدید و علاوه بر درد و محدودیت حرکتی موجب بدشکلی دائمی مفاصل نیز می‌شود. امکان درگیری مفاصل مختلف بدن در بیماری صدف آرتریتی وجود دارد. اما مشکل بیشتر متوجه مهره کمر، گردن و انگشتان است. 5 الی 8 درصد بیماران صدف، مشکلات مفصلی را تجربه می‌کنند.
آیا بیماری پسوریازیس پوست صورت قابل درمان است؟
خیر؛ بیماری‌های خودایمنی درمان قطعی ندارند. بیماری پسوریازیس صورت نیز از این قاعده مستثنی نیست. روش‌های درمانی رایج در این زمینه از قبیل دارو درمانی با هدف کنترل علائم و جلوگیری از گسترش آنها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آیا می‌توان عوارض پسوریازیس پوست صورت را با کرم پوشاند؟
تجویز پزشک در رابطه با استفاده از محصولات بهداشتی آرایشی برای مبتلایان به پسوریازیس یا صدف صورت اهمیت بسیاری دارد. زیرا خطر عفونت و تشدید علائم در این شرایط زیاد است.
آیا پسوریازیس صورت خطرناک است؟
در موارد شدید بیماری صدف خطر ابتلا به بعضی مشکلات جسمی افزایش می‌یابد. از جمله این موارد می‌توان به افزایش چربی خون، فشار خون، بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری‌های کلیوی و دیابت نوع 2 اشاره کرد. همچنین در صورت درگیر شدن مفاصل بدن احتمال تغییرشکل آنها و محدودیت حرکتی وجود دارد. ناگفته نماند که صدف احتمال ابتلا به سایر بیماری‌های خودایمنی (مثل ام‌اس) را افزایش می‌دهد.اما بیماری صدف کشنده نیست.
تفاوت بیماری پسوریازیس صورت و اگزمای صورت چیست؟
اگزما و پسوریازیس (صدف) صورت اشکال مختلفی از درماتیت یا التهاب پوستی هستند و علائم مشترک زیادی دارند؛ به عنوان مثال می‌توان به راش پوستی، قرمزی، خارش و خشکی اشاره کرد. اما مکانیسم تشکیل هر یک با دیگری متفاوت است. پسوریازیس نوعی بیماری خودایمنی به شمار می‌رود. اما اگزما به دلیل پاسخ سیستم ایمنی به محرک‌های محیطی (مواد شیمیایی، گرد گل، شوره حیوانات، مواد غذایی و …) بروز پیدا میکند. در نتیجه نحوه درمان این دو نیز متفاوت است.
آیا بیماری پسوریازیس پوست صورت و جنسیت با هم ارتباط دارند؟
خیر؛ مردان و زنان به یک اندازه در معرض ابتلا قرار دارند.
آیا پسوریازیس صورت واگیردار است؟
خیر. این بیماری مسری نیست و با لمس نواحی درگیر در فرد مبتلا منتقل نمی‌شود.
آیا پسوریازیس صورت درمان قطعی دارد؟
خیر؛ صدف همچون سایر بیماری‌های خودایمنی درمان قطعی ندارد. راهکارهای درمانی ارائه شده نیز تنها به کاهش و کنترل علائم کمک میکند.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فرد علائم زیر را در صورت خود مشاهده کرد بهتر است به پزشک مراجعه کند: ایجاد درد، زخم و التهاب در صورت ضایعات در حال گسترش باشند و به سمت چشم بروند اگر فرد مشکلات مفصلی و همچنین ضایعات صورت را تجربه میکند به طور کلی ، افراد باید هر زمان که پسوریازیس برای آنها مشکلی ایجاد میکند یا هنگامی که می‌خواهند در مورد گزینه‌های درمان صحبت کنند، به پزشک مراجعه کنند.
نام علمی پسوریازیس صورت Facial psoriasis
پسوریازیس (Psoriasis) عنوان علمی این بیماری است. بر حسب محل درگیر عارضه پوستی مذکور، انواع مختلفی از بیماری پسوریازیس وجود دارد.از جمله معروف ترین نواحی درگیر این بیماری عبارتند از پوست سر، ناحیه تناسلی و ناخن. به وجود این عارضه در صورت در اصطلاح پزشکی بیماریFacial psoriasis گفته می‌شود.
