بزرگی منافذ باز پوست
پوست، حاوی میلیون‌ها منفذ است که اکسیژن را به پوست می‌رسانند. منافذ باز پوست، به غیر از آنهایی که در کف پا و کف دست قرار دارند، دارای فولیکول مو و غدد چربی بهنام سبوم هستند.
سبوم تمایل دارد از طریق منافذ اطراف فولیکول مو، خود را به سطح پوست برساند. هنگامی که غدد، مقدار کافی سبوم تولید می‌کنند، پوست سالم به نظر می‌رسد. اما سطح بالای تولید چربی، خاصیت ارتجاعی فولیکول‌های مو را از بین میبرد و سبب عارضه‌ای بهنام منافذ باز پوست می‌شود.
منافذ باز پوست به انگلیسی
معادل این عبارت در انگلیسی Open pores of skin است. بزرگی منافذ، نهتنها بر زیبایی ظاهر فرد تأثیر خواهد گذاشت، بلکه عوارضی مانند جوش سر سیاه (Blackhead) و جوش سر سفید (Whitehead) را به‌دنبال خواهد داشت.
منافذ پوست در انواع مختلف پوست
منافذ پوست نرمال(مختلط)
پوست طبیعی، نه خیلی خشک است و نه خیلی چرب و منافذ آن به سختی قابل مشاهده است. به‌طور کلی، یک چهره درخشان، نشان از پوستی طبیعی دارد.
منافذ پوست چرب
ظاهری براق، منافذ بسیار بزرگ یا آشکار روی پوست، جوش‌های گاه به گاه یا مداوم و وجود جوش‌های سر سیاه از نشانه‌های پوست چرب است.
منافذ پوست خشک
در پوست خشک، منافذ تقریبا نامرئی هستند، اما چهره فرد کسل و خشن است و تکه‌های قرمزی روی آن دیده می‌شود. علیرغم آنچه شنیده‌اید، منافذ باز پوست تنها دغدغه پوست‌های چرب نیست و انواع پوست خشک نیز مستعد بزرگی منافذ پوست هستند.
آب و هوای خشک، رطوبت کم و تغییرات فصلی سبب خشکی پوست می‌شوند. همچنین استفاده از مواد شوینده یا صابونهای خشن، تونرهای حاوی الکل و مصرف داروهای آکنه نیز پوست را خشک می‌کنند. این محصولات باعث کاهش چربی طبیعی پوست می‌شوند.
علائم و نشانه‌های منافذ پوست صورت
منافذ o شکل
منافذ بزرگ O شکل، معمولاً در ناحیه T صورت یعنی چانه، گونه و پیشانی دیده می‌شوند. اگر فرد پوست چرب یا پوست مختلط داشته باشد یا مستعد ابتلا به جوش باشد، ممکن است این نوع منافذ بزرگ را در صورت خود مشاهده کند.
شکل ظاهری بیرونی منافذ باز پوست، ناشی از چربی اضافی جمع شده در فولیکول‌های مو است. با گذشت زمان، منافذ پوست فرد به یک دایره بزرگ‌تر تبدیل می‌شود.
منافذ u شکل
منافذ U شکل، معمولاً در افرادی که پوست خشک و کم آب دارند، ایجاد می‌شود. بیشتر اوقات، افرادی که منافذ U شکل دارند، خانم‌های بالای 25 سال با پوست خشک هستند. منافذ باز پوست ممکن است بعد از استفاده از کرم مرطوبکننده یا لوسیون، کمتر آشکار به نظر برسد.
منافذ Y شکل
منافذ Y شکل، مانند قطره آب به نظر می‌رسند و معمولاً در دو طرف گونه‌های فرد پخش می‌شوند. منافذ شکل Y را می‌توان بهعنوان پیری فولیکول‌های مو صورت توصیف کرد.
با فرآیند پیری طبیعی، کلاژن بهتدریج از بدن و پوست خارج می‌شود و پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد.
علل بزرگ شدن منافذ باز پوست
علاوه بر جنس پوست، از دیگر عوامل مهمی که باعث ایجاد منافذ باز پوست در صورت می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترشح بیش از حد غدد چربی
- کاهش کشش پوست در اطراف منافذ
- ژنتیک یا وراثت
- کاهش تولید کلاژن در پوست؛ با گذشت زمان، سلول‌های پوستی کلاژن و الاستین را از دست می‌دهند. نبود کلاژن باعث می‌شود پوست کشیده شود و منافذ باز پوست به‌وجود آیند.
- قرار گرفتن در معرض آفتاب که باعث آسیب به کلاژن پوست می‌شود.
- استفاده از محصولات آرایشی؛ استفاده بیش از حد این محصولات مانع رسیدن اکسیژن به پوست و ایجاد این عارضه می‌شود.
- تغییرات هورمونی؛ بارداری، تیروئید یا دیگر عواملی که سبب تغییرات هورمونی در بدن می‌شوند سبب ترشح غدد چربی بیشتر و در نتیجه منافذ باز صورت می‌شوند.
- سیگار کشیدن؛ باقیمانده مواد شیمیایی می‌تواند یک سازه ناسالم را ایجاد و منافذ پوست را باز کند.
- رژیم غذایی نامناسب می‌تواند تولید سبوم را افزایش دهد و باعث باز شدن منافذ پوست شود.
در ویدئوی زیر می‌توانید با اقدامات اشتباهی که سبب بزرگی منافذ باز پوست می‌شوند، بیشتر آشنا شوید:
مکان‌های شایع ایجاد منافذ بزرگ
غدد سبوم در منافذ صورت، پشت، قفسه سینه و کشاله ران به وفور دیده می‌شود. اما از آنجایی که هورمون‌ها در تحریک غدد چربی نقش زیادی دارند، منافذی که در صورت فرد، به‌ویژه بینی، پیشانی و گونه، قرار دارند ممکن است بزرگ‌تر از سایر نقاط بدن باشد.
راه‌های جلوگیری از بزرگ شدن منافذ باز پوست
- باید به‌طور مرتب و روزی دوبار، صورت با یک پاک‌کننده ملایم تمیز شود.
- باید به‌طور مرتب، پوست لایه‌برداری شود و سلول‌های مرده پوست از بین بروند.
- باید قبل از خواب آرایش صورت پاک شود.
- برای شستن صورت باید از آب ولرم به جای آب گرم استفاده شود.
- باید به مقدار زیاد میوه و سبزیجات مصرف شود.
عوارض بزرگ شدن منافذ
منافذ باز پوست هیچ خطری برای سلامتی ندارند و تنها در زیبایی پوست تاثیر گذارند؛ اما در چه مقطعی باید واقعا نگران منافذ خود باشیم؟
جوش‌های سر سیاه
در مواردی که منافذ کومدون( جوش های سرسیاه) ایجاد کرده است. جوش‌های سر سیاه برجستگی‌های کوچکی هستند که بهدلیل گرفتگی فولیکول‌های مو، روی پوست ظاهر می‌شوند. برای آشنایی بیشتر با این عارضه مقاله جوش سرسیاه یا جوش سر سیاه روی بینی را مطالعه کنید.
جوش‌های سر سفید
جوش‌های سرسفید هنگامی به‌وجود می‌آیند که سلول‌های مرده پوست، چربی و باکتری‌ها در منافذِ مسدودشده جمع شوند. منافذ مسدودشده اصلی‌ترین علت جوش‌های سرسفید است. تغییرات هورمونی و افزایش مقدار سبوم در منافذ باعث مسدود شدن منافذ می‌شوند.
بینی، چانه و پیشانی، نقاط مستعد بروز جوش‌های سر سفید هستند. برخلاف جوش‌های سرسیاه که به بیرون رانده می‌شوند، جوش سر سفید داخل منافذ بسته‌شده ماندگار می‌شود و می‌تواند درمان را چالشبرانگیز کند.
پوست پرتقالی
پوست پرتقالی، یک اصطلاح محاوره‌ای است و به منافذ بزرگ روی پوست گفته می‌شود که بهدلیل کمبود آب و گردش خون ضعیف به‌وجود می‌آید. منافذ گود مانندی که روی بینی و سایر نقاط پوست صورت دیده می‌شوند. برخی از آنها بی‌ضرر هستند، اما اگر روی سینه مشاهده شود، می‌تواند نشانه‌ای از بروز سرطان سینه باشد.
سوالات متداول
چرا برخی پوست‌های صورت منافذ بزرگ‌تری دارند؟
پوست چرب، تغییرات هورمونی و آسیب ناشی از آفتاب می‌تواند اندازه منافذ پوست را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد.
آیا می‌توان با استفاده از داروهای خانگی به‌طور دائم از داشتن منافذ باز پوست خلاص شد؟
از بین بردن دائمی منافذ باز از طریق داروهای خانگی امکان‌پذیر نیست. درمان با لیزر ممکن است برای از بین بردن منافذ بسیار بزرگ، بهتر عمل کند.
آیا داروهای خانگی برای درمان منافذ باز عوارض جانبی دارند؟
درباره استفاده از پاککنندههای خانگی و تونر برای منافذ باز، هیچ عوارض جانبی شناخته‌شده‌ای وجود ندارد. با این حال، از آنها زیاد استفاده نکنید، زیرا پوست دچار کمبود آب می‌شود.
رژیم غذایی مناسب برای بهبود روزنه‌های بزرگ پوست چیست؟
آبمیوه‌های تازه، غذاهای سرشار از فیبر و ویتامین C، تقویتکنندههای کلاژن مانند خیار، تربچه و گوجهفرنگی در این زمینه کمککننده است.
مرطوب‌کننده‌های پر آب نیز کمک می‌کند تا اندازه منافذ کنترل شود. و باعث می‌شوند تعادل چربی موجود در پوست صورت حفظ شود.
آیا سن و جنسیت در بزرگی منافذ بزرگ پوست مؤثر هستند؟
در بزرگسالانی که مستعد آکنه هستند، روزنه‌های باز ممکن است گرفتگی پیدا کرده و به لکه‌های سر سیاه یا سر سفید تبدیل شوند. پیری پوست که حاوی کلاژن کمتری است نیز ممکن است ظاهر منافذ بزرگ‌تر و بازتری داشته باشد.
آیا داروهای ضدبارداری در بزرگ شدن منافذ پوست نقش دارند؟
یکی از دلایل بزرگ شدن روزنه‌های بازپوست، تغییرات هورمونی است. برخی از داروهای ضدبارداری که تنها حاوی استروژن هستند، باعث افزایش سطح هورمون‌ها و بزرگی منافذ پوست می‌شوند.
چه ارتباطی میان آکنه و منافذ باز پوست وجود دارد؟
منشأ آکنه، منافذ بزرگ صورت است، زیرا آکنه نیز یک نوع جوش است. داشتن منافذ بزرگ به معنای به وجود آمدن آکنه نیست، اما از آنجا که این دو به هم وصل هستند، کنترل یکی می‌تواند به کنترل دیگری کمک کند.
