درمان اگزمای پوستی در طب سنتی
درمان اگزمای پوستی در طب سنتی، مجموعه‌ای از آموزه‌هاست که توسط متخصصان طب سنتی برای اگزما و حساسیت پوستی ارائه میشود. در طب سنتی، ابتدا علت عارضه حساسیت پوستی با توجه به دیدگاه‌های موجود در این طب، مورد بررسی قرار می‌گیرد و پس از آن، درمان مورد نظر به فرد داده میشود.
علت و درمان اگزمای پوستی در طب سنتی
در نگاه کلی در طب سنتی، بیماری اگزما ناشی از اختلالات سودا و صفراست که بیش از هر عامل دیگری سبب حرکت سودا در بخش‌های گوناگون پوست میشود. به‌عبارت ساده‌تر، زمانی که دو خلط خشک در بدن یعنی صفرا و سودا با خون مخلوط شوند و به سطح پوست بیایند، اگزما ایجاد میشود.
با توجه به این اختلاط، اگزمای صفراوی در فصل گرما و با خوردن گرمی‌ها نمایان میشود. در این میان، اگزمای سوداوی، هم در فصل گرما و هم در فصل سرما می‌تواند بروز پیدا کند.
اما به‌طور کلی، اگزمای مزمن در فصل سرما و خشک تشدید میشود، بنابراین بیمار با سابقه اگزمای مزمن باید در فصل پاییز و زمستان، اقدام‌های پیشگیرانه را در پیش بگیرد تا احتمال عود کردن این بیماری کاهش یابد. حال به بیان راهکارهای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی می‌پردازیم.
درمان اگزمای پوستی در طب سنتی از دیدگاه متخصصان مختلف
علاوه بر دیدگاه‌های کلی که در طب سنتی در درمان اگزما مطرح میشود، متخصصان طب سنتی درباره درمان اگزمای پوستی دیدگاه‌های متفاوتی دارند.
درمان اگزمای پوستی از دیدگاه تبریزیان
در درمان اگزما با روش دکتر تبریزیان، فرد باید دارویی به‌نام پوستی-مالیدنی که جزو داروهای ترکیبی ایشان است را به مدت یک هفته مصرف کند. فرد این دارو را باید در حمام به مدت ۱۵ دقیقه به ناحیهای که دچار عارضه شده، بمالد و سپس آن را شست‌وشو دهد. اگر هم می‌خواهد در بیرون از حمام این کار را انجام دهد، باید شرایطی شبیه حمام ایجاد کند مثلا پلاستیک دور آن ناحیه ببندد.
اگر کسانی به این داروی پوستی-مالیدنی دسترسی ندارند، برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی تبریزیان می‌توانند از حنا و نوره ارگانیک استفاده کنند. نوره‌هایی که در بازار عرضه می‌شوند، ترکیبات شیمیایی دارند و آسیب زیادی به بدن وارد می‌کنند.
فرد می‌تواند نوره‌ای که از آهک و زرنیخ یا آرسنیک تشکیل میشود را با حنا و آب مخلوط کند و روی ناحیه دچار اگزما بمالد و در حمام و جایی که بخار دارد، به مدت یک تا دو ساعت صبر کند و روی آن ناحیه را پلاستیک بکشد. فرد باید این عمل را به مدت یک هفته انجام دهد تا اگزمای او برطرف شود.
فیلم‌های زیر توضیحات استاد تبریزیان درباره درمان اگزمای پوستی است.
درمان اگزما دکتر ضیایی در طب سنتی
استاد سیدحسن ضیایی یکی از متخصصان طب سنتی معتقد است در اگزما باید ابتدا عامل حساسیت‌زا را شناخت و سپس به درمان آن اقدام کرد.
دکتر ضیایی یکی از عوامل اصلی اگزما را استفاده از شوینده‌های شیمیایی مانند مایع ظرفشویی، صابون و شامپو می‌داند که دارای اسید بالایی هستند. ایشان برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی، استفاده از صابون و شامپوی بچه که اسید پایین‌تری دارند را مفید می‌داند، به‌گونه‌ای که اگر فرد در زمستان هفته‌ای یک بار و در تابستان دو بار استحمام میکند، تنها یکبار از شوینده استفاده کند. وی همچنین تاکید دارد که محل اگزما را نباید لیف یا کیسه کشید.
انواع درمان اگزمای پوستی در طب سنتی دکتر ضیایی
درمان اگزما دکتر ضیایی به روش طبیعی
- می‌توان سرکه سیب را با پنبه آغشته کرد و به محل اگزما مالید.
- در صورت خارش، التهاب و خشکی پوست می‌توان از روغن بنفشه طبی استفاده کرد. این کار باید در ۲۴ ساعت یک تا دو بار انجام شود.
- اگر اگزما شدید است و در اثر خاراندن خون می‌آید، باید از روغن کوشنه (قسط) استفاده شود که قوی‌ترین داروی ضدخارش است.
- برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی دکتر ضیایی، توصیه‌شده از مصرف خوراکیهایی که سبب کهیر و التهاب میشود، پرهیز شود و همچنین از لباس‌هایی که در تماس با بدن منجر به بروز اگزما می‌شوند، استفاده نشود.
- پماد چشمی یک درصد به‌نام تتراسایکلین را یک بار روی پوست بمالید.
- محل خارش را با کف دست بخارانید و آن را خون نیندازید.
- مصرف کاهو برای درمان اگزمای دست در طب سنتی توصیه میشود.
خوراکی‌های تشدیدکننده اگزما از نظر دکتر ضیایی
از نظر دکتر ضیایی، خوراکیهایی که اگزما را تشدید می‌کنند، به شرح زیر است:
گوجه‌فرنگی نارس یا نیمه‌نارس، رب گوجه‌فرنگی، پوست کیوی، پوست بادام زمینی، پُرز به، موز نارس یا نیمه‌نارس، دانه‌های میوه‌های کاج، در چاشنی‌ها مصرف فلفل، سس فلفل و سس انبه
ایشان متذکر می‌شوند که برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی، فرد باید مصرف این مواد را ترک کند.
تاثیر مصرف ویتامین‌ها برای درمان اگزما از نظر دکتر ضیایی
دکتر ضیایی معتقد است برای سلامت پوست، پنج ویتامین مورد نیاز است که باید برای بدن تامین شوند. این ویتامین‌ها عبارتند از A، B، C، D و E که می‌توان آنها را در مواد خوراکی نیز یافت.
ویتامین A در هویج و ویتامین D در لیموشیرین موجود است. برای درمان اگزمای پوست در طب سنتی، شب‌ها خوردن یک عدد لیموشیرین توصیه میشود.
همچنین برای تامین ویتامین D می‌توان روزانه ۱۵ دقیقه در معرض نور مستقیم آفتاب قرار گرفت. این ۱۵ دقیقه می‌تواند در سراسر یک روز باشد و ضرورتی ندارد که پشت‌سر هم باشد.
ویتامین C در پرتقال موجود است که ایشان برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی توصیه می‌کنند همراه نهار یک عدد پرتقال خورده شود.
ویتامین E نیز در بیشتر غذاها یافت میشود، البته در غذاهای کنسروی و فست‌فودی مانند سوسیس، کالباس و همبرگر به علت دیدن حرارت، این ویتامین از بین می رود.
در طب سنتی بر تامین این ویتامین‌ها در بدن برای درمان اگزمای پوستی، تاکید شده است.
ممنوعیت‌ها برای درمان اگزما در دیدگاه استاد ضیایی
مواردی که برای بهبود اگزما، فرد نباید در معرض تماس با آنها قرار بگیرد، به شرح زیر است:
پلاستیک، کائوچو، ام‌دی‌اف، نئوپان و تخته‌سه‌لا که مشتقات شیمیایی دارند.
همچنین فرد باید از پوشیدن پوشاک لاستیکی یا الیاف پلی‌استر به‌ویژه در لباس زیر پرهیز کند.( به‌ویژه زمان‌هایی که زیاد عرق میکند.)
فرد باید لباس‌هایی از جنس نخ، کتان و کنف استفاده کند که هم میزان تعریق را کاهش می‌دهند و هم موجب التهاب پوستی نمی‌شوند.
در ادامه می‌توانید کلیپ‌های تصویری برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی از دیدگاه استاد ضیایی را مشاهد کنید.
درمان اگزما دکتر خیراندیش در طب سنتی
دکتر حسین خیراندیش معتقد است برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی، بررسی علت آن مقدم است؛ از این‌رو اگر اگزما صفراوی باشد، خوراکی‌های با طبع گرم و تند، خارش آن را بیشتر میکند که در این صورت، محل اگزما را باید با آب سرد و خنک شست‌وشو داد و درمان آن خوردن سکنجبین و انجام حجامت عام است.
اگر اگزما سوداوی باشد، برعکس اگزمای صفراوی، با آب سرد خارش پیدا میکند که باید سکنجبین سرد (زرشک به جای سرکه) استفاده و حجامت موضعی انجام شود، یعنی روی ناحیه دچار اگزما حجامت انجام شود.
درمان خوراکی آن نیز مصرف ۴۰ روزه انار است.
کلیپ زیر دیدگاه دکتر حسین خیراندیش برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی نشان داده شده است.
دیدگاه استاد حسین روازاده برای درمان اگزمای پوستی
در دیدگاه استاد حسین روازاده برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی باید موارد زیر را رعایت کرد:
– پاکسازی بدن از سودا و پرهیز از مصرف خوراکی‌های سودازا مانند سوسیس، کالباس، سس، پیتزا، کنسرو، نوشابه، گوشت گاو، عدس، بادمجان، گوجه‌فرنگی، کلم و قارچ
– مصرف ماء‌الجبن. طرز تهیه آن به این صورت است که فرد باید آب پنیر را با یک لیتر شیر بجوشاند و سپس سه قاشق سرکه به آن اضافه کند و هم زدن آن را تا جایی که شیر بِبُرد، ادامه دهد. پس از آن شعله را خاموش و یک ساعت بعد آن را صاف کند. فرد باید نصف لیوان از مایع به‌دست آمده را چند روز ناشتا میل کند.
دیدگاه دکتر مهرزاد مهربانی برای درمان اگزمای پوستی
دکتر مهرزاد مهرباني، متخصص طب سنتي، در نگاه کلی نسبت به بیماری اگزما، معتقد است اگزمای مزمن یک سوء مزاج سوداوی است که کل بدن را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، هرچند نمود آن در پوست ممکن است غالب باشد.
از دیدگاه طب سنتی، به‌دلیل سوء مزاج خشک در این بیماران، خارش، بی‌خوابی، افسردگی و اختلالات روحی، یبوست و… ظاهر میشود که متعاقب تاثیر سوء مزاج سوداوی در ارگان‌های مختلف مانند پوست، مغز و دستگاه گوارش بروز پیدا میکند.
مرطوب نگه داشتن پوست
برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی، اجتناب از محرک‌هایی که سبب تحریک این بیماری میشود و همچنین مرطوب کردن پوست با استفاده از مرطوبکنندهها و حمام آب گرم تاثیر دارد.
رژیم غذایی
طبق نظر استاد مهربانی، فرد برای درمان اگزمای دست در طب سنتی باید از مصرف برخی غذاها مانند خوراکی‌های کهنه و مانده، سوسیس و کالباس، فست‌فودها، غذاهای سرخ‌شده، گوشت گاو و گوساله، بادمجان، کلم، عدس، کنسروجات، ترشیجات، نوشابه‌های گازدار و… پرهیز کند. در مقابل مصرف غذاهایی با طبیعت مرطوب برای فرد توصیه میشود. همچنين فرد باید در طول روز مقدار کافی آب و مایعاتی مانند انواع شربت‌ها، آبمیوه‌های طبیعی، شیر و… مصرف کند.
مراقبت‌های فصلی برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی
دکتر مهربانی معتقدند اگزمای مزمن در فصل‌های سرد و خشک تشدید میشود، بنابراین ضروری است که فرد با سابقه اگزمای مزمن در فصل‌های پاییز و زمستان توجه بیشتری به توصیههای پیشگیرانه داشته باشد تا زمینه‌ساز عود بیماری نشود.
زندگی در آب و هوای مرطوب، شدت بیماری را کاهش می‌دهد از همین‌رو براي افرادی که در مناطقی با آب و هوای خشک زندگی می‌کنند، توصیه میشود به جهت مرطوب نگه داشتن پوست خود، بعد از حمام کردن از کرم‌های مرطوب‌کننده استفاده کنند.
استراحت کافی
نداشتن خواب راحت و استراحت کافی سبب افزایش خشکی بدن میشود. با توجه به طبیعت خشک این بیماری، این علت می‌تواند تشدیدکننده بیماری باشد، بنابراین در کنار درمان ضایعات پوستی که سبب کاهش اختلال خواب شبانه ناشی از خارش میشود، استاد مهربانی به این بیماران توصیه میکند از کم یا دیر خوابیدن خودداری کنند.
درمان یبوست
بیماران مبتلا به اگزمای مزمن، اغلب یبوست دارند که بیشتر ناشی از غلبه سوء مزاج خشک بر کل بدن است، بنابراین استفاده از شربت‌های لعابدار مانند خاکشیر، بالنگو، بارهنگ و… برای آنها می‌تواند موثر واقع شود.
ورزش
انجام ورزش‌های آبی به افرادی که اگزمای مزمن دارند، پیشنهاد میشود.
دیدگاه محمد براتی برای درمان اگزمای پوستی
محمد براتی برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی، درمان با عسل را پیشنهاد میکند. در روش درمانی ایشان، ۴ ترکیب از عسل، مداواکننده اگزمای پوستی است.
ترکیب عسل با دارچین
در این ترکیب باید پودر دارچین و عسل به نسبت مساوی با یکدیگر ترکیب شوند و در ناحیهای از بدن که اگزما ظاهرشده، مالیده شود.
ترکیب عسل با آبلیمو
در این ترکیب باید فرد یک قاشق عسل را با نصف لیوان آبلیمو و آب ولرم حل کند و آن را بنوشد.
ترکیب عسل با سرکه سیب
یک قاشق غذاخوری عسل با دو قاشق غذاخوری سرکه سیب در آب حل شود و سه بار در روز همراه وعده‌های روزانه میل شود.
درمان با عسل طبیعی
مصرف عسل طبیعی اگزما را ترمیم میکند و خشکی پوست را از بین میبرد و سبب رشد دوباره پوست میشود. به همین منظور فرد باید یک قاشق چای‌‌خوری عسل بین دو تا سه بار در روز مصرف کند. برای پوست‌‌هایی که عفونت دارند، دو بار در روز عسل طبیعی باید به محل عفونت مالیده شود.
کلیپ صوتی زیر دیدگاه محمد براتی درباره اگزما و نحوه درمان آن است.
دیدگاه حسین معارفی برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی
حسین معارفی درمان‌هایی را برای اگزمای پوستی در بزرگسالان و کودکان ارائه داده که به آنها می‌پردازیم.
راهکارهایی برای اگزمای مزمن در دیدگاه استاد معارفی
– مصرف ماء‌الجبن به مدت دو ماه
– روغن‌مالی (با روغن بنفشه) محل اگزما نیم ساعت قبل از استحمام و شست‌وشوی آن در پایان حمام با سرکه صنعتی به مدت سه ماه
– کاهش جدی مصرف مواد سودازا و صفرازا مانند بادمجان، عدس، فلفل و چای به مدت ۸۰ شب برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی
– مصرف روزی دو استکان آب زرشک با کمی عسل یک ساعت پیش از ناهار و شام به مدت ۸۰ روز
– ۱۰ عدد زالو روی دو پا به مدت یک ماه انداخته شود.
– ۱۰ عدد زالو روی دست‌ها، دو هفته پس از زالوی روی دو پا انداخته شود.
– ۱۰ عدد زالو پشت دو گوش، دو هفته پس از زالوی روی دو پا انداخته شود.
درمان اگزمای پوستی کودکان در طب سنتی از دیدگاه استاد معارفی
اگزمای شیرخوارگی نوعی حساسیت پوستی محسوب میشود که با خارش شدید، خشکی و قرمزی بدن کودک همراه است. رعایت موارد زیر برای درمان اگزمای پوستی کودکان در طب سنتی ضروری به نظر می‌رسد:
– پرهیز کردن مادر شیرده از خوردن مواد آلرژی‌زا مانند تخم‌مرغ، ادویه‌جات، رب گوجه‌فرنگی، بادمجان، تنقلات، انواع سس، ماکارونی، هلو، موز، خربزه، انجیر و…
– پرهیز از خوردن عرقیات سرد مانند بید، نیلوفر، کاسنی، ختمی و مصرف لیموشیرین، آب انار و کدو که در خنک کردن پوست موثر هستند.
– مالیدن روغن کدو روی اگزما
– استحمام کودک با صابون گل‌ختمی
– پرهیز از پوشیدن لباس‌های غیرنخی به تن نوزاد، چراکه لباس‌های از جنس لاستیک یا پشم، پوست نوزاد را تحریک میکند.
– مراقبت از گوارش کودک تا دچار یبوست نشود.
– پوست نوزاد همیشه باید با کرم‌های اوره و اوسرین ۳درصد یا روغن بنفشه با پایه بادام، نرم نگه داشته شود تا خارش پوستی التیام یابد.
– اجتناب از استحمام بسیار و طولانی کودک
– شناسایی مواردی که اگزما را در کودک بیشتر میکند و سعی در رفع آن.
درمان اگزمای دست در دیدگاه محمدرضا کمالی
محمدرضا کمالی، متخصص طب سنتی معتقد است این عارضه یک حساسیت پوستی شایع به شمار می‌رود که بیشتر در خانم‌های خانه‌دار، دستان جراحان و نانواها که با کارهای دستی بیشتر سر و کار دارند، دیده میشود. وی برای درمان اگزمای پوستی در طب سنتی موارد زیر را پیشنهاد میکند:
– ترکیب کردن نشاسته، گلاب و گلیسیرین و مالیدن آن به پوست دست یا نقاطی که دچار اگزما شده است.
– ترکیب پنج گرم پودر کتیرا با 50 گرم گلیسیرین و مالیدن هر شب آن به دست‌ها.
– ترکیب یک قاشق غذاخوری عسل کمی حرارت داده‌شده با200 گرم گلاب و 10 گرم گلیسیرین همراه یک قاشق مرباخوری سرکه که پس از سرد شدن باید به دست مالیده شود.
– ترکیب یک لیوان گلاب با ۲۰ گرم پودر نشاسته و 20 گرم گلیسیرین. چند دقیقه این ترکیب را روی حرارت قرار داده تا حالتی نرم و مایع پیدا کند. پس از سرد شدن آن را باید به دست‌ها مالید.
سوالات متداول
آیا درمان اگزمای پوستی در طب سنتی نتیجه‌بخش است؟
اثرات درمان با طب سنتی با انجام این مراحل در چند روز قابل مشاهده نیست، بلکه انجام آنها در بلندمدت و پس از چندین هفته قابل مشاهده است
با توجه به ویژگی‌های بدن هر فرد و شدت عارضه طول دوره درمان متفاوت است.
