درمان زگیل مقعدی: انواع روشها، مزایا و معایب آن

راه‌های درمان زگیل مقعدی در زنان و مردان

درمان زگیل مقعدی از اهمیت بسیاری برخوردار است. زگیل‌های مقعدی نوع خاصی از زگیل‌های تناسلی هستند و به دلیل وجود ویروس HPV در بدن ایجاد می‌شوند. متدهای مختلفی برای بهبود آن‌ها وجود دارد. اما از آن‌جایی که تاکنون درمان قطعی برای از بین بردن ویروس HPV کشف نشده است، احتمال بازگشت زگیل‌ها بعد از درمان نیز وجود دارد. به همین دلیل در برخی موارد لازم است درمان در دوره‌های زمانی مختلف تکرار شود. در این مقاله انواع روش‌های درمانی موجود برای از بین بردن زگیل مقعدی را ارائه داده‌ایم.  

درمان زگیل مقعدی با دارو

اگر زگیل‌های ایجاد شده کوچک و در خارج از مقعد باشند، معمولا با استعمال موضعی داروها می‌توان آن‌ها را بهبود بخشید. پزشک بعد از معاینه، داروهای مناسب برای درمان این عارضه را تجویز می‌کند. نکته قابل توجه این است که داروهای بدون نسخه نیز در داروخانه‌ها برای از بین بردن زگیل وجود دارد. این داروها می‌توانند برای زگیل‌های نواحی غیر حساس مانند دست و پا و… به کار روند. اما  به هیچ وجه نباید در مقعد و ناحیه تناسلی مورد استفاده قرار بگیرند. برخی از داروهای مناسب برای این عارضه باید در مطب و توسط پزشک استعمال شوند. اما برخی از آن‌ها توسط خود بیمار و در خانه مورد استفاده قرار می‌گیرند. مهم‌ترین داروهایی که پزشک برای رفع این عارضه تجویز می‌کند، عبارت است از:  

درمان با ایمی کیمود (imiquimod)

این دارو که با نام آلدرا نیز شناخته می‌شود برای درمان زگیل در خارج و اطراف مقعد در زنان و مردان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کرم باعث تقویت توانایی سیستم ایمنی بدن افراد در مبارزه با زگیل‌های تناسلی و مقعدی می‌شود. نحوه مصرف کرم ایمی کیمود به این شکل است که باید آن را سه بار در هفته تا زمان برطرف شدن ضایعات استفاده کرد. حداکثر 16 هفته طول می‌کشد تا این دارو اثر کند. این دارو باید قبل از خواب استفاده شود و بعد از 6 تا 10 ساعت بعد شسته شود. یکی از عوارض احتمالی بعد از درمان زگیل مقعدی با کرم، قرمزی پوست است. سایر عوارض جانبی ممکن است شامل تاول ، بدن درد یا درد ، سرفه ، بثورات و خستگی باشد که در صورت تشدید، فرد باید درمان با این دارو را قطع کند.  

درمان زگیل مقعدی با پودوفیلوتوکسین (Podophyllotoxin)

پودوفیلوتوکسین کاربردی‌ترین دارو برای درمان زگیل تناسلی و زگیل مقعدی است. این محلول یک ضدعفونی‌کننده و نوعی رزین گیاهی است. پودوفیلوتوکسین باید دو بار در روز به مدت سه روز متوالی استفاده شود، سپس چهار روز قطع شود. این چرخه هفتگی ممکن است تا زمان از بین رفتن ضایعات و حداکثر تا چهار چرخه تکرار شود. از این دارو برای درمان زگیل‌های سطح بیرونی مقعد و پوست اطراف آن استفاده می‌شود. از جمله عوارض جانبی این دارو می‌توان به تحریک خفیف پوست، سوزش، زخم، تاول یا درد اشاره کرد. در برخی موارد این عوارض جانبی به حدی شدید هستند که درمان باید قطع شود.  

درمان زگیل با اسید

یکی از کاربردی‌ترین راه‌های از بین بردن زگیل مقعدی سوزاندن آن است. منظور از سوزاندن، از بین بردن بافت سطحی زگیل است. البته این روش برای زگیل‌های کوچک و سطحی که ریشه عمیقی ندارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. تری‌کلرواستیک اسید که با نام TCA نیز شناخته می‌شود؛ زگیل‌های مقعدی را می‌سوزاند و می تواند برای درمان زگیل های داخل مقعدی مورد استفاده قرار بگیرد. اما نباید آن را با داروی ضد افسردگی سه حلقه­ای اشتباه گرفت. عوارض جانبی  این روش شامل تحریک خفیف پوست ، زخم یا درد است. اسید بی­کلرواستیک (bichloroacetic acid) نیز در از بین بردن این عارضه تأثیر دارد. به دلیل حساسیت این ناحیه و امکان آسیب به آن بهتر است تحت نظر دکتر انجام شود یا روش صحیح استفاد از آن به فرد آموزش داده شود.  

جراحی زگیل مقعدی

بهترین روش برای درمان زگیل داخل مقعدی، جراحی است. این روش در صورتی که سایر درمان‌ها جواب ندهند یا تعداد زگیل‌ها زیاد و اندازه‌ آن‌ها بزرگ باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. درمان این عارضه برای زنان و مردان به صورت سرپایی و تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. در صورتی که تعداد زگیل‌ها زیاد باشد، ممکن است از بی‌حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی استفاده شود. ممکن است فرد تا چند روز پس از جراحی، احساس ناراحتی داشته باشد. در این صورت پزشک برای او داروهای ضد درد تجویز می‌کند. بسته به وسعت زگیل‌ها و شدت بیماری، دوره نقاهت متفاوت است. برخی افراد ممکن است برای چند روز تا هفته‌ها نیاز به استراحت داشته باشند. درد، ناراحتی و خونریزی جزئی بعد از عمل عادی است و احتمالا تا چند هفته ادامه خواهد داشت. فرد باید در صورت داشتن خونریزی بسیار زیاد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهد. ترشح روشن، زرد و یا خونی روزها تا هفته ها بعد از عمل پیش بینی می‌شود. قرار دادن پد و تغییر مکرر پانسمان به کاهش ترشح و خارش ناشی از آن کمک خواهد کرد.  

لیزر زگیل مقعدی

یکی از ابزارهای مخصوص در عمل برداشتن زگیل به خصوص زگیل تناسلی و مقعدی لیزر است. لیزر درمانی در صورتی استفاده می‌شود که داروها پاسخگوی نیاز بیمار نباشند و زگیل‌ها از بین نروند. در لیزر زگیل مقعدی پرتوهای متمرکز لیزر روی بافت زگیل تابانده می‌شود تا از بین برود. لیزر زگیل مقعدی مردان و زنان، ویروس را از بین نمی‌برد و تنها در از بین بردن عارضه‌ها به صورت موضعی تأثیر دارد. بنابراین حتی بعد از استفاده از این روش درمانی، امکان فعال شدن ویروس‌های غیر فعال در بدن و بازگشت زگیل‌های مقعدی وجود دارد. به علت گران بودن این روش معمولاً  پزشک فقط برای زگیل‌های وسیع و مقاوم آن را پیشنهاد می‌کند.  

کرایوتراپی زگیل مقعدی

کرایوتراپی که از دیگر روش‌های جراحی زگیل مقعدی است با نام انجماد یا فریز کردن نیز شناخته می‌شود. در این روش پزشک نیتروژن مایع را روی محل زگیل و ناحیه محدودی از اطراف آن اعمال می‌کند. دمای نیتروژن باعث انجماد بافت زگیل و اطراف آن می‌شود. بعد از آن نیز ذوب می‌شود. در صورت نیاز دوباره نیتروژن برای انجماد بافت زگیل اعمال می‌شود. این کار حداکثر سه بار و برای زگیل‌های بزرگ و مقاوم مقعدی صورت می‌گیرد. در طول درمان ممکن است بیمار احساس سوزش داشته باشد. از بین بردن زگیل داخل مقعدی معمولا باید با چند بار انجماد انجام شود تا در نهایت بافت زگیل از بین برود.  

درمان زگیل های داخل مقعدی با الکتروکاتر

الکتروکاتر یک پروب برقی است که از ولتاژ پایین برای از بین بردن زگیل مقعدی استفاده می‌کند. در واقع در این روش بافت زگیل می‌سوزد و از بدن حذف می‌شود. جراحی الکتروکاتر در مطب پزشک یا کلینیک انجام می‌شود. این روش نیز جزو متدهای جراحی به شمار می‌رود و به بی‌حسی موضعی نیاز دارد. الکتروکاتر نیز تنها بافت زگیل‌ها را از سطح پوست حذف می‌کند و در از بین بردن ویروس‌ها اثری ندارد.  

درمان زگیل مقعدی در کودکان

روش‌های درمانی که برای کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد، با بزرگسالان تفاوت چندانی ندارد. به عنوان مثال پزشک ممکن است داروی ایمی کیمود تجویز کند. این دارو باید شب‌ها روی ناحیه دارای زگیل اعمال شود و صبح روز بعد شسته شود. والدین باید توجه داشته باشند که هنگام استعمال دارو، زگیل را لمس نکنند. چرا که احتمال انتقال ویروس HPV از طریق زگیل زیاد است. همچنین کسی که پوشک کودک را تعویض می‌کند، باید حتما اطلاع داشته باشد که کودک به زگیل مبتلاست. کرایوتراپی نیز می‌تواند برای درمان زگیل مقعدی کودکان مورد استفاده قرار بگیرد. رعایت بهداشت نیز نقش مهمی در بهبود زگیل دارد. این موضوع زمانی که کودک هنوز پوشک می‌پوشد، اهمیت بیشتری دارد.  

درمان زگیل مقعدی در زنان باردار

استفاده از برخی داروهای زگیل مقعدی مانند پودوفیلوتوکسین در دوران بارداری ممنوع است. همچنین ایمی کیمود نیز بهتر است استفاده نشود. از بین بردن زگیل تناسلی و مقعدی در دوران بارداری امکانپذیر است، اما احتمال اینکه درمان ناقص بماند و بعد از مدت کوتاهی دوباره زگیل ایجاد شود، بسیار زیاد است. درمان با لیزر و کاتر بهترین روش برای از بین بردن زگیل‌های مقعدی در دوران بارداری به شمار می‌رود. در موارد نادر، زگیل مقعدی مادر ممکن است باعث ایجاد پاپیلوماتوز تنفسی در نوزادان شود. به همین دلیل احتمال دارد پزشک برای پیشگیری از برخورد نوزاد با زگیل‌های موجود در بدن مادر، از روش سزارین برای تولد استفاده کند. البته این موضوع به تشخیص پزشک بستگی دارد. در بسیاری از موارد خانم‌های باردار مبتلا به این عارضه می‌توانند زایمان واژینال داشته باشند.  

هزینه درمان زگیل مقعدی

هزینه درمان به روش آن بستگی دارد. انتخاب روش نیز با توجه به تشخیص پزشک و تمایل بیمار انجام می‌شود. همچنین اینکه درمان در چه مرکزی انجام می‌شود نیز در تعیین قیمت نقش دارد. اگر تعداد زگیل‌ها کم و اندازه آن‌ها کوچک باشد، هزینه درمان زگیل مقعدی کاهش پیدا می‌کند. اما برای زگیل‌های بزرگ و وسیع هزینه بیشتر خواهد بود. این موارد باعث می‌شوند که قیمت برای هر بیمار متفاوت باشد. بنابراین لازم است که ابتدا جزئیات مشخص شود و سپس قیمت برآورد گردد.  

سوالات متداول

آیا روش‌های درمان زگیل مقعدی مردان با درمان زگیل مقعدی زنان متفاوت است؟

خیر. درمان این نوع زگیل ارتباطی به جنسیت و حتی سن ندارد.

آیا زگیل مقعدی را می‌توان در خانه درمان کرد؟

همه روش‌ها  به جز درمان با دارو باید تحت نظارت پزشک و در مطب یا کلینیک انجام شوند. روش مصرف دارو نیز باید از سوی پزشک ارائه شود.

آیا درمان قطعی این عارضه با یک بار جراحی، اتفاق میفتد؟

درمان قطعی زگیل مقعدی هنوز کشف نشده است و داروها و جراحی تنها برای از بین بردن ضایعه کاربرد دارد. اگر زگیل گسترده و بزرگ باشد، در صورت تشخیص پزشک، درمان به صورت مرحله‌ای انجام می‌شود. علاوه بر این، برگشت زگیل مورد بسیار شایعی است. ویروسی که باعث ایجاد زگیل مقعدی می‌شود می‌تواند در پوست پنهان شود. مراجعه به پزشک به صورت مکرر تا چند ماه پس از مشاهده آخرین زگیل لازم است تا فرد مطمئن شود که زگیل مقعدی جدیدی بروز نکرده است.

منابع

https://www.healthline.com https://www.cdc.gov https://www.nationwidechildrens.org