خشکی مو: علائم، علت، راه تشخیص و مشکلات آن

خشکی مو چیست؟
خشکی مو (dry hair) زمانی رخ میدهد که موها رطوبت کافی را حفظ نکنند. این مشکل باعث فر شدن و وزی مو و همچنین باعث تضعیف ساقه مو و بروز مشکلاتی به این دلیل میشود.
موهای انسان دارای سه لایه مختلف است. لایه بیرونی، چربی طبیعی مو است که باعث خوشحالت به نظر رسیدن آن میشود. این لایه همچنین اشعههای مضر و آلودگی را از لایههای زیرین دور میکند. در موهای خشک و آسیب دیده، لایه بیرونی از بین رفته است. به همین دلیل، لایههای زیرین در معرض آلودگی و آسیب قرار میگیرند.
مشکل موی خشک هم در خانمها و هم در آقایان بهوجود میآید. اما معمولا در آقایان زودتر آغاز میشود. بسیاری از افراد از بدو تولد دچار این مشکل هستند. البته با افزایش سن احتمال خشکی پوست و مو بیشتر میشود.
روشهای تشخیص موی خشک
موی سر انسان در سه نوع موی خشک، موی معمولی و موی چرب است. علاوه بر این مقاله که درباره موی خشک نوشته شده است، میتوانید مقاله موی چرب را نیز مطالعه کنید. شناخت انواع مو به تشخیص سادهتر نوع مو کمک میکند.
خود فرد نیز میتواند نوع موهایش را مشخص کند. برای این کار به یک کاغذ جوهر خشک نیاز دارد. یک روز بعد از حمام، کاغذ را روی موهای خود بکشد. اگر یک طرف کاغذ چرب شد، موی فرد معمولی است. اگر چربی مو به هر دو طرف کاغذ سرایت کرد، موی چرب دارد و اگر کاغذ چرب نشد، دچار خشکی ساقه مو و پوست سر است. البته برای تشخیص دقیقتر لازم است این کار را به پزشک بسپارد.
پزشک درباره سبک زندگی و روشهای مراقبتی مو سوال میکند. رژیم غذایی و محصولاتی که فرد برای شستوشو و مراقبت از موهای خود استفاده میکند، دفعات شستوشو در طول هفته و… در تشخیص نوع مو تأثیر دارد. همچنین پزشک ممکن است دستور انجام نمونه آزمایشهایی مانند آزمایش خون و ادرار را صادر کند، چراکه برخی از بیماریها مانند کم و زیاد بودن هورمونها در بدن یا کمکاری و پرکاری تیروئید در خشکی یا چربی مو تأثیر دارند.
علت خشکی موی سر
موهای خشک به علتهای مختلفی ایجاد میشوند. در برخی موارد این علتها حتی میتوانند باعث خشکی ناگهانی موی سر شوند. رژیم غذایی، شرایط آب و هوایی و سبک زندگی افراد در میزان خشکی پوست سر و مو تأثیر دارند. در ادامه به مهمترین علتهای ایجاد موهای وز و خشک اشاره کردهایم.
خشکی مو در بارداری
بهطور کلی، بارداری منجر به تغییرات هورمونی در بدن میشوند. این تغییرات به خصوص در سه ماهه دوم به بعد ایجاد میشود. در این دوره، موها نیز دستخوش تغییرات مختلف میشوند؛ موهای خشک و شکننده یا موهای خیلی چرب.
خشکی مو بعد از رنگ
این روزها روشهای مختلفی برای رنگ کردن مو وجود دارد. روشهایی که برخی از آنها بهشدت منجر به سوختن و خشک شدن مو میشود. حتی ممکن است این عارضه آنقدر شدید باشد که منجر به ریزش و از دست رفتن حجم زیادی از موها شود. دکلره و کراتینه کردن موها، بیش از هر روش دیگری باعث خشک و وز شدن موها میشوند. البته جنس برخی از موها با رنگ سازگار نیست و به همین دلیل با رنگ کردن خشک میشود.
خشکی موی کودکان
هر انسانی طبع خاصی دارد. افرادی که طبع بدن آنها خشک است، بیشتر از دیگران موی وز و خشک دارند. به همین دلیل است که بعضی از بچهها موی وزوزو و خشکی دارند. اگر کودک زمان زیادی در معرض تابش مستقیم نور خورشید باشد یا هنگام بازی، موهای او با آلودگیهایی مانند خاک در تماس باشد، احتمال خشکی آن افزایش پیدا میکند.
خشکی مو در تابستان
موها و پوست در تابستان بیش از هر زمان دیگری به آبرسانی نیاز دارند. گرمای تابستان اجازه جذب رطوبت مورد نیاز به پوست را نمیدهد. در این فصل، تعریق بدن نیز زیاد میشود. علاوه بر مصرف مایعات و مواد غذایی فیبردار و آبرسانی مو، بهتر است در این فصل موهای خود را بپوشانید. برای خانمهای ایرانی حجاب پوشش مناسبی در برابر آفتاب ایجاد میکند. بهتر است آقایان نیز از کلاههای مناسب استفاده کنند. البته به یاد داشته باشید که کلاه نباید بیش از اندازه تنگ باشد و موها را تحت فشار قرار دهد.
خشکی مو به علتهای محیطی
عوامل محیطی نیز باعث خشکی قسمتهای مختلف مو میشوند. خشکی انتهای مو نیز ممکن است به همین دلایل ایجاد شوند. قرار گرفتن در معرض آب و هوای گرم و خشک، تابش مستقیم نور خورشید و شنا در آب شور یا کلردار از جمله عواملی است که بهشدت این عارضه را افزایش میدهد.
خشکی به علت روشهای مراقبتی اشتباه
برخی از راهکارهای مراقبت از مو خود باعث خشکی بیشتر موها میشوند. بهعنوان مثال، استفاده از شامپوهای نامناسب یا استفاده بیش از اندازه از نرمکنندهها و حالتدهندهها یکی از علتهای تشدید خشکی مو است.
استفاده از سشوار، اتومو و فرکنندهها یا صافکنندههایی که با برق کار میکنند، علاوه بر خشکی، ساقهی موها را نیز میسوزاند. بهترین راه این است که بعد از شستوشوی موها آنها را به آرامی با حوله خشک کنید.
سایر علتها
استرس و عصبی شدنهای طولانیمدت بر وز و کم آب شدن موها تأثیر دارد. رژیم غذایی نامناسب، بیاشتهایی عصبی و… نیز از دیگر علتهایی است که منجر به این عارضه در مو میشود. از دیگر علتهای دیگر آن میتوان موارد زیر را نام برد؛
- فشار خون پایین
- کمبود کلسیم
- کمکاری تیروئید
- کهولت سن
- اضافه وزن بیش از حد
- سندرم مِنکِس
سندرم منکس ، بیماری نادری است که باعث میشود بدن مس جذب نکند. مس یک عنصر ضروری برای موهاست.
عوارض خشکی موی سر
شکنندگی، اولین عارضهای است که خشکی موی سر بهوجود میآورد. برای اطلاعات بیشتر درباره این عارضه، مقاله شکنندگی مو را مطالعه کنید. موهای خشک معمولا ضعیفتر و نازکتر از موهای معمولی هستند؛ بنابراین آسیبپذیری بیشتری دارند. از سوی دیگر در قسمتهای قبلی گفتیم که چربی طبیعی موها بهعنوان محافظ لایههای زیرین عمل میکند. فقدان این چربیها در موهای خشک باعث میشود اشعه UV و آلودگیهای موجود در محیط به موها آسیب برسانند. بیماری موخوره از دیگر عوارضی است که خشکی شدید مو بهدنبال دارد. موخوره باعث دو شاخه شدن نوک موها میشود. برخی از افراد تصور میکنند موخوره نشانهای از خشکی نوک مو است. اما این مشکل بهدلیل کمبود رطوبت در قسمتهای مختلف ایجاد میشود. وز شدن، از دست دادن خاصیت حالتپذیری و در برخی موارد ریزش مو از دیگر مشکلاتی است که برای موهای خشک و آسیبدیده بهوجود میآید.
جلوگیری از خشکی مو
پیشنهادهای مختلفی برای جلوگیری از خشکی مو وجود دارد. در ادامه به برخی از تأثیرگذارترین آنها اشاره کردهایم.
- از شامپوها و نرمکنندههای مخصوص این نوع مو استفاده کنید.
- موها را بیش از اندازه نشویید.
- بعد از شستوشو از تقویتکنندهها و آبرسانهای مو استفاده کنید.
- از ماسکهای طبیعی برای موهای خود استفاده کنید.
- برای خشک کردن از وسایلی مانند سشوار استفاده نکنید. موها را به آرامی با پارچه نخی یا حوله خشک کنید.
- نوک موهای خود را بهطور منظم کوتاه کنید.
- اگر از مواد شیمیایی مانند رنگها استفاده میکنید، اجازه ندهید زمان زیادی روی موها باقی بماند.
- از موهای خود در برابر اشعههای خورشید محافظت کنید.
- رژیم غذایی غنی داشته باشید.
- موهایتان را زمانی که خیس است، شانه نکنید.
- بدون دستور پزشک از مواد شیمیایی برای ترمیم موهایتان استفاده نکنید.
- روغن تراپی انجام دهید.
سوالات متداول
آیا خشکی مو باعث ریزش میشود؟
ریزش مو یکی از عارضههای خشکی شدید مو محسوب میشود. کم آّبی موها منجر به نازک شدن و تضعیف ساقه و ریشه مو میشود. احتمال ریزش در موهای خشک و آسیبدیده بیشتر است.
آیا حنا باعث خشک و وز شدن موها میشود؟
حنا گیاهی است که طبع خشکی دارد؛ بنابراین اگر به دفعات زیاد روی موها قرار بگیرد، باعث کاهش رطوبت میشود. اما در صورتی که در فواصل زمانی مناسب از آن استفاده کنید، نهتنها باعث خشکی نمیشود، بلکه تقویتکننده موها نیز هست.
آیا روغن نارگیل در ضخیم شدن و کم آبی موها موثر است؟
روغن نارگیل یکی از راههای رطوبترسانی به مو است. به خصوص اگر موهای شما تا اندازهای خشک است که دندانهدار شده یا مشکلاتی مانند موخوره پیدا کرده، استفاده از این روغن میتواند تأثیرگذار باشد. البته ممکن است برخی افراد به آن حساسیت داشته باشند و نتیجه عکس بگیرند. در صورت ناسازگاری این روغن با موهای فرد، می تواند روغن جوجوبا را جایگزین آن کند.
آیا روغن زیتون به درمان این عارضه کمک میکند؟
روغن زیتون یکی از اجزای اصلی بسیاری از ماسکهای مو است. این روغن خواص بسیاری برای مو دارد، اما منجر به کم آبی موها نمیشود. البته باید به یاد داشته باشید که استفاده بیش از اندازه از مفیدترین مواد نیز عوارضی بهدنبال خواهد داشت.
آیا کمخونی باعث خشکی مو میشود؟
خون وظیفه تأمین مواد مغذی برای سلولهای مختلف بدن را بر عهده دارد. پوست و مو دو عضوی هستند که برای رشد به مواد مختلفی نیاز دارند. کمخونی باعث میشود مواد مورد نیاز کمتر به پیاز موها برسند و به همین دلیل خشکی و ریزش مو افزایش پیدا میکند.
این عارضه نشانه کمبود چه ویتامینی است؟
موهای ما برای رشد به مواد زیادی نیاز دارند. از عناصری مانند مس و روی و کلیسم گرفته تا ویتامینهای مختلف. تحقیقات نشان داده ویتامینهای A، E و C تأثیر مستقیمی بر رشد موها دارند. کمبود این ویتامینها منجر به خشکی، شکنندگی و ضعیف شدن ساقه موها میشود.