پسوریازیس ناخن(صدف ناخن) :علائم، علل،پیشگیری،درمان
پسوریازیس ناخن چیست؟
بیماری پسوریازیس ناخن یا بیماری صدف ناخن، نوعی بیماری مزمن سیستم ایمنی بدن بهشمار میرود که پوست را درگیر میکند. این عارضه ابتدا سبب تغییراتی در زیر پوست میشود و زمانی که به ناخنهای دست و پا میرسد، به ناخنها نیز صدمه وارد میکند و شکل و رنگ آنها را تغییر میدهد.
در این عارضه ظاهر ناخنهای فرد ممکن است ضخیمتر شوند. همچنین ممکن است سوراخهایی روی آنها ایجاد شود و رنگ و شکل آنها تغییر یابد.
در مواردی هم ناخنهای فرد نازک و صدمهپذیر میشوند. این عارضه در موارد شدید سبب ریزش ناخنها میشود. هرچند بیماری پسوریازیس ناخن پا و دست جزو بیماریهای خطرناک به حساب نمیآید اما میتواند با تاثیر فیزیکی و عاطفی روی فرد همراه باشد.
از شما دعوت میکنیم ویدئوی زیر را تماشا کنید تا اطلاعات بیشتری درباره بیماری صدف پوستی بدست آورید.
علائم پسوریازیس ناخن
پسوریازیس هم در ناخنهای پا و هم در دست دیده میشود که علائم این بیماری از خفیف تا شدید آن متغیر است. علائم انواع پسوریازیس ناخن دست و پا شامل موارد زیر است:
- دندانهدار شدن ناخن یا ایجاد سوراخهایی روی آن
- ایجاد نقاط سفید رنگ روی ناخن
- ایجاد شیارهایی باریک روی سطح ناخن
- تغییر اندازه یا شکل ناخن
- کلفت شدن ناخن
- جدا شدن ناخن از بستر آن
- شکسته شدن ناخن
- تغییر رنگ ناخن به زرد، سبز یا قهوهای روشن
- ایجاد خون در زیر ناخن
- ایجاد شکافهایی روی ناخن.
تشخیص پسوریازیس ناخن
در صورت مشاهده تغییراتی در شکل و رنگ ناخنها مانند ایجاد نقاط سفید یا زرد رنگ، فرورفتگی، عفونت و درد، ضروری است که فرد به پزشک مراجعه کند.
اگر این تغییرات در ناخنهای فرد ایجاد شده باشد، ابتلای او به این بیماری بسیار بالاست. در سایر موارد ممکن است که پزشک برای اطمینان، از پوست زیر ناخن نمونهبرداری کند.
نکته مهم این است که برای تشخیص سریعتر، بهتر است پزشک از سابقه افراد خانواده آگاهی یابد.
عوامل پسوریازیس ناخن
بیماری صدف ناخن یک اختلال پوستی است که باعث رشد سریع سلولها در پوست میشود و این رشد بیش از حد سلولها، باعث ضخیم شدن پوست و در نتیجه ایجاد خارش میشود.
رنگی شدن ناخنها و پوسته پوسته شدن آنها از نشانههای بیماری صدف ناخن بهشمار میرود. معمولا سلولهای پوستی هر ۲۸ تا ۳۰ روز یکبار بازسازی میشوند، ولی در فرد مبتلا به بیماری صدف پوستی، سلولها هر ۳ تا ۴ روز یکبار تولید میشوند.
عوامل پسوریازیس ناخن دست و پا به صورت مشخص تاکنون ناشناخته باقی مانده است، ولی به نظر میرسد برخی عوامل همانند عوامل ژنتیکی، نقص سیستم ایمنی یا عوامل محیطی در بروز این عارضه موثر واقع شوند.
این بیماری معمولا افراد یک خانواده را درگیر خود میکند، بهگونهای که در 40 درصد افراد مبتلا، این بیماری در اقوام درجه یک آنها نیز مشاهده میشود. همچنین اگر پدر و مادر به این عارضه مبتلا باشند، خطر ابتلای فرزندان تا 75 درصد افزایش پیدا میکند.
لازم به یادآوری است جنسیت در ابتلا به این عارضه تاثیری ندارد، البته افراد مسن بیشتر از سایرین به آن مبتلا میشوند.
تاثیر پسوریازیس بر ناخن
این عارضه میتواند منجر به آسیبدیدگی ، شکاف یا خوردگی ناخنهای دست و پا شود. به دلیل شکل ظاهری این عارضه فرد ممکن است دچار ناراحتی شده و از ظاهر آن خجالت بکشد. از جمله اثرات این بیماری میتوان به دردناک بودن آن نیز اشاره کرد که در برخی مواقع و در حالت شدید، همراه با درد است.
علاوه بر اینها ممکن است که کار کردن فرد با دست یا راه رفتن و دویدن وی را دچار مشکل کند. در موارد شدید این بیماری، افتادن ناخن روی میدهد که امری بسیار ناخوشایند است.
پسوریازیس ناخن در بارداری
بیماری صدف ناخن بر بارداری زنان تأثیر ندارد. البته بیشترین نگرانی در دوران بارداری به لحاظ استفاده کردن از داروهایی است که برای درمان این عارضه مورد استفاده قرار میگیرد. هرچند برخی داروها در درمان این بیماری کاملا بیخطر هستند و مشکلی برای مادر و جنین ایجاد نخواهند کرد. در مقابل برخی داروها ممکن است منجر به سقط جنین و ایجاد نقایص در رشد طبیعی نوزاد شوند. فرد در مصرف چنین داروهایی حتما باید تحت نظر پزشک قرار گیرد.
لازم به یادآوری است که مادران بارداری که به انواع بیماری پسوریازیس پا و دست مبتلا هستند، بیشتر نوزادانی با وزن کم به دنیا میآورند.
بارداری نیز میتواند تاثیرات مختلفی بر بیماری صدف داشته باشد؛۶۰ درصد مادران باردار معتقد هستند که بیماری آنها در دوران بارداری بعد از ۹ ماه بهبود یافته، چراکه در این دوران هورمون پروژسترونی که ترشح میشود از فعالیت بیش از اندازه سیستم ایمنی پیشگیری میکند. این بیماری در دوران بارداری برای ۱۰ تا ۲۰ درصد افراد وخیمتر میشود که در این صورت فرد باید زیر نظر پزشک متخصص خود باشد تا بیماری مشکلی در بارداری ایجاد نکند.
پسوریازیس ناخن در کودکان
پسوریازیس به عنوان یک بیماری پوستی که میتواند به ناخنها نیز برسد در گروه سنی کودکان نیز مشاهده شده است. تشخیص به موقع و مدیریت مناسب میتواند نه تنها پیشرفت این بیماری را در کودکی متوقف کند، بلکه همچنین میتواند سبب کاهش بار روانی و اجتماعی ناشی از این بیماری شود.
لازم به یادآوری است که در کودکان، بیماریهای مشابه وجود دارد که برای درمان آن حتما باید به پزشک مراجعه شود.
راههای پیشگیری از بیماری صدف ناخن
همان طور که بیان شد بیماری پسوریازیس ناخن دست و پا میتواند شکل آنها را تغییر بدهد و موجب زردی، سوراخ شدن یا افتادن آنها شود. مراقبت از ناخنها بهترین راه برای درمان این بیماری است؛ اما نکات زیر میتواند در پیشگیری از این عارضه موثر واقع شود:
- کوتاه کردن ناخنها به صورت مرتب
- لبههای ناخنها تیز نباشد.
- ناخنهای شل شده با باند یا دستکش نخی (لاتکس نباشد) پوشانده شود.
- برای تمیز کردن وسایل خانه بهتر است از دستکش استفاده شود.
- برای راحتی انگشتان پا، از کفش تنگ اجتناب شود.
درمان صدف ناخن با کورتیکواستروئیدهای موضعی
این داروها مستقیماً روی ناخن آسیب دیده اعمال میشوند و میتوانند به کاهش التهاب و کاهش رشد سلولهای پوست کمک کنند.این داروها به شکل کرم، پماد یا محلول هستند و معمولاً یک یا دو بار در روز استفاده میشوند. قدرت کورتیکواستروئید به شدت پسوریازیس ناخن بستگی دارد و برای مشاهده بهبود ممکن است نیاز به ادامه درمان برای چند هفته یا چند ماه باشد. مهم است که از این داروها طبق دستورالعمل استفاده کنید و از مدت مصرف توصیه شده تجاوز نکنید، زیرا استفاده بیش از حد میتواند منجر به عوارض جانبی مانند نازک شدن پوست شود.
درمان صدف ناخن با آنالوگهای موضعی ویتامین D
این داروها با تنظیم رشد سلولهای پوست عمل میکنند و میتوانند در درمان پسوریازیس ناخن موثر باشند. آنها به شکل کرم، پماد یا محلول هستند و معمولاً یک یا دو بار در روز استفاده میشوند. برای مشاهده بهبود ممکن است نیاز به ادامه درمان برای چندین هفته یا ماه باشد.
درمان بیماری پسوریازیس ناخن با رتینوئیدهای موضعی
این داروها که از ویتامین A مشتق شدهاند، میتوانند به کاهش تولید سلولهای پوست کمک کنند و اغلب برای درمان پسوریازیس ناخن استفاده میشوند. رتینوئیدهای موضعی به شکل کرم، پماد یا محلول هستند و معمولاً یک یا دو بار در روز استفاده میشوند.
درمان بیماری صدف ناخن با فتوتراپی
این درمان شامل قرار دادن ناخنها در معرض طول موجهای خاص نور به منظور کند کردن رشد سلولهای پوست و کاهش التهاب است. معمولاً در یک محیط پزشکی انجام میشود و ممکن است چندین جلسه برای مشاهده بهبود لازم باشد. نوع نور مورد استفاده به شدت پسوریازیس ناخن بستگی دارد و پوست ممکن است پس از درمان به نور خورشید حساس تر باشد. پیروی از دستورالعملهای مراقبت پس از درمان و محافظت از پوست در برابر قرار گرفتن بیش از حد خورشید بسیار مهم است.
درمان صدف ناخن با داروهای سیستمیک
برای موارد شدیدتر پسوریازیس ناخن، پزشک ممکن است داروهای خوراکی یا تزریقی تجویز کند که در کل بدن برای کند کردن تولید سلولهای پوست و کاهش التهاب عمل میکنند. این داروها ممکن است شامل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، داروهای ضد روماتیسمیاصلاح کننده بیماری (DMARDs) یا بیولوژیک باشد. رعایت دوز و دستورالعمل مصرف این داروها و گزارش هرگونه عوارض جانبی به پزشک بسیار مهم است.
درمان صدف ناخن با سرکوب کنندههای ایمنی
این داروها با سرکوب سیستم ایمنی عمل میکنند و میتوانند در درمان پسوریازیس ناخن موثر باشند. این داروها ممکن است به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروها استفاده شوند. این داروها ممکن است شامل سیکلوسپورین، آزاتیوپرین یا متوترکسات باشند. رعایت دوز و دستورالعمل مصرف این داروها و گزارش هرگونه عوارض جانبی به پزشک بسیار مهم است.
برداشتن ناخن برای درمان صدف ناخن
در موارد شدید پسوریازیس ناخن، پزشک ممکن است برداشتن ناخنهای آسیبدیده را توصیه کند تا ناخنها سالم رشد کنند و از شرایط پاک شوند. این کار از طریق یک روش جراحی یا با استفاده از یک عامل شیمیایی برای حل کردن ناخنها انجام شود. پیروی از دستورالعملهای مراقبت پس از درمان و گزارش هر گونه مشکل یا نگرانی به پزشک بسیار مهم است.
درمان صدف ناخن با اسید سالیسیلیک موضعی
این دارو میتواند به نرم شدن و از بین بردن پوستههای روی ناخن کمک کند و اغلب در ترکیب با سایر درمانهای پسوریازیس ناخن استفاده میشود. این به شکل کرم، محلول یا پد است و معمولاً یک یا دو بار در روز استفاده میشود. مهم است که از این دارو طبق دستورالعمل استفاده کنید و از وارد شدن آن به پوست سالم خودداری کنید، زیرا میتواند باعث تحریک شود.
درمان صدف ناخن با اوره موضعی
این دارو میتواند به نرم شدن و از بین بردن پوستههای روی ناخن کمک کند و اغلب در ترکیب با سایر درمانهای پسوریازیس ناخن استفاده میشود. این دارو به شکل کرم یا پماد است و معمولاً یک یا دو بار در روز استفاده میشود. مهم است که از این دارو طبق دستورالعمل استفاده کنید و از وارد شدن آن به پوست سالم خودداری کنید، زیرا میتواند باعث تحریک شود.
درمان صدف ناخن با لیزر اکسایمر
این لیزر از طول موج خاصی از نور برای هدف قرار دادن ناخنهای آسیب دیده استفاده میکند و میتواند به کاهش التهاب و کاهش رشد سلولهای پوست کمک کند. معمولاً در یک محیط پزشکی انجام میشود و ممکن است چندین جلسه برای مشاهده بهبود لازم باشد. پوست ممکن است پس از درمان به نور خورشید حساس تر باشد، بنابراین رعایت دستورالعملهای مراقبت پس از درمان و محافظت از پوست در برابر قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید بسیار مهم است.
درمان صدف ناخن با لیزر رنگی پالسی
این لیزر از طول موج خاصی از نور برای هدف قرار دادن ناخنهای آسیب دیده استفاده میکند و میتواند به کاهش التهاب و کاهش رشد سلولهای پوست کمک کند. معمولاً در یک محیط پزشکی انجام میشود و ممکن است چندین جلسه برای مشاهده بهبود لازم باشد.
درمان پسوریازیس ناخن با دبریدمان ناخن
این روش شامل برداشتن قسمتهای آسیب دیده یا عفونی ناخن به منظور تقویت رشد سالم ناخن است. دبریدمان ناخن با استفاده از یک ابزار جراحی یا یک عامل شیمیایی انجام میشود و میتواند در یک محیط پزشکی یا در خانه با محصولات بدون نسخه انجام شود. پیروی از دستورالعملهای مراقبت پس از درمان و گزارش هر گونه مشکل یا نگرانی به پزشک بسیار مهم است.
سوالات متداول درباره صدف ناخن
تفاوت قارچ ناخن و پسوریازیس ناخن چیست؟
عفونت قارچی ناخن بیشتر به دلیل رعایت نکردن بهداشت بهوجود میآید و معمولا از شخص دیگری به فرد سرایت میکند، در حالی که علت پسوریازیس ناشی از نقص سیستم ایمنی است و حالت مسری ندارد. تشخیص صحیح این دو بیماری مهم است، چراکه درمان عارضه صدف ناخن متفاوت از درمان عفونت قارچی است.
آیا بیماری صدف ناخن همراه با درد است؟
این بیماری درد جسمی زیادی ایجاد نمیکند، اما ممکن است برخی افراد آن را ناخوشایند تلقی کنند چرا که باعث خجالت آنها میشود. از این رو درمان این بیماری میتواند از بدتر شدن آن پیشگیری کند.
آيا پسوریازیس ناخن درمان دارد؟
بله درمان بیماری صدف ناخن وجود دارد، ولی بهبود علائم این عارضه زمان میبرد و حتی ممکن است تا یک سال نیز طول بکشد و علت این موضوع، رشد بسیار آهسته ناخنهاست.
آيا بیماری صدف ناخن خطرناک است؟
بیماری صدف ناخن، یک بیماری مسری نیست و با درمان مناسب و به موقع، علائم این بیماری کنترل یا برطرف میشود. به محض مشاهده این بیماری فرد باید به پزشک مراجعه کند تا سریعتر علائم آن برطرف شود.
اصطلاح انگلیسی بیماری صدف ناخن چیست؟
اصطلاح انگلیسی پسوریازیس ناخن Nail psoriasis است که جزو خانواده بیماری پسویازیس (psoriasis) که یک بیماری پوستی است، قرار میگیرد.