موی سفید،علل و راه های پیشگیری از آن

علت سفید شدن مو چیست؟
تغییر رنگ مو با افزایش سن طبیعی است. سازنده رنگدانه موها، سلولهای ملانین هستند که معمولا با افزایش سن این رنگدانهها کاهش میيابد و موجب ایجاد این عارضه در افراد میشوند. زمانی که ملانین کمتری به موها برسد، آنها خاکستری می شوند و آنگاه که هیچ ملانینی به آن نرسد، سفید میشوند. پیری شایعترین و طبیعیترین دلیل ابتلا به موی سفید است.
اما باید گفت که سفید شدن موها تقریباً در هر زمان از زندگی میتواند اتفاق بیفتد. این عارضه در افراد به علل مختلف در سنین خاصی شروع میشود و روند پیشرفت آن در افراد متفاوت است.
وجود استرس، وراثت، استعمال دخانیت، کمبود ویتامین b12، بیماری تیروئید و… از دیگر عوامل موثر در ایجاد این عارضه هستند که می توانید علل رخ دادن آن را در مقاله علت سفید شدن مو بخوانید.
ابتلا به موی سفید از چه سنی آغاز میشود؟
معمولا با افزایش سن و با گذشتن از سن ۳۰ تا ۴۰ سالگی مو به تدریج قدرت رنگدانه خود را از دست میدهد و شروع به سفید شدن میکند. هر چند برخی که مبتلا به سفیدی موی زودرس هستند، ممکن است در جوانی و زیر ۲۰ سال، موهای آنها شروع به سفید شدن کند.
برخی به یکباره موهای آنها سفید میشود و برخی نیز ابتدا رنگ آنها خاکستری و پس از آن سفید میشود. از همین رو تا سن ۵۰ سالگی تقریبا نیمی از مردم، نیمی از موهایشان سفید شده است. سفید شدن موی سر بر اثر پیری ادامه دارد و تا سن 60 سالگی نیز همه موهای یک فرد خاکستری شده و پس از آن سفید میشوند.
البته براساس مطالعات انجام شده در سال۲۰۱۳ میلادی، آغاز این عارضه بستگی به ژنتیک اقوام نیز دارد؛ به عبارت دیگر افراد سیاهپوست از ۳۰ سالگی، افراد آسیاییتبار از ۲۵ سالگی و افراد سفیدپوست از ۲۰ سالگی موهایشان شروع به سفید شدن میکند.
انواع موی سفید در بدن
سفیدی مو میتواند در اعضای مختلف بدن از جمله سفید شدن موی سر تا موی سفید صورت و سایر اعضای بدن باشد.
موی سفید سر
همانطور که بیان شد به طور طبیعی این عارضه پس از گذشتن از سن 35 سالگی به تدریج آغاز میشود. هر چند ممکن است که این اتفاق در جوانان و زودتر از روال طبیعی نیز روی بدهد که اگر ریشه در ژنتیک فرد نداشته باشد، برای رفع این عارضه باید ابتدا دلیل آن را جویا شد و سپس اقدام به درمان کرد.
در مردان این عارضه ابتدا از پشت گوشها شروع می شود و پس از آن به نواحی مرکزی سر می رسد و بهتدریج در نهایت همه جای سر را فرا میگیرد.
موی سفید داخل بینی
موهای بینی از ورود اجزای ریز و خارجی مانند گرد و غبار یا حشرات به داخل حفرههای بینی جلوگیری به عمل میآورند و نقش محافظتی در برابر عوامل بیرونی دارند. این موها نیز همانند سایر موهای بدن به سبب کاهش رنگدانههای ملانین، ممکن است که سفید شوند، از این رو پیری یکی از عوامل مهم در سفیدی موی داخلی بینی است.
موی سفید ریش
در مردان عموما این عارضه از ریش و سبیل شروع می شود و پس از آن به سر میرسد. علت سفید شدن موی ریش به دلیل افزایش سن و از دست رفتن ملانین است.
موی سفید ناحیه تناسلی
سفید شدن مو در ناحیه تناسلی، در بیشتر موارد به دلیل افزایش سن و روند پیری و از دست رفتن ملانین روی میدهد. با وجود این ممکن است که به دلایل دیگری نیز این اتفاق در این ناحیه روی دهد.
به غیر از پیری عوامل دیگری مانند استعمال دخانیات و سیگار، داشتن استرس و برخی بیماریها مانند «پیداری سفید» که نوعی عفونت قارچی است یا «شپش زهاری» که نوعی حشره انگلی بهشمار میرود نیز میتواند منجر به این عارضه در ناحیه تناسلی شود.
چه هنگام برای سفیدی موی ناحیه تناسلی باید به پزشک مراجعه کرد؟
سفید شدن موی روی بیضه و سفید شدن موی زیر بیضه و به صورت کلی سفید شدن ناحیه تناسلی، عارضه جدی و تهدیدکنندهای بهشمار نمیرود و همراه با عوارض جانبی جسمی بلندمدت نیست؛ اما کسانی که بهصورت ناگهانی دچار این عارضه میشوند، برای تشخیص علت آن باید به پزشک مراجعه کنند.
فرد مبتلا به شپش زهاری باید به سرعت به پزشک مراجعه کند. در سایر موارد نیز فردی که به این عارضه مبتلا شده است، باید براساس دستورات پزشک عمل کند.
موی سفید ابرو
روند سفید شدن ابروها به دلیل افزایش سن و پیری، معمولا دیرتر از موهای سر میباشد، اما برخی اوقات پیش از آغاز پیری و قبل از شروع این عارضه، تارهای ابرو شروع به سفید شدن میکنند که باید به دنبال دلایل آن بود.
برخی گمان میکنند اگر موی سفید ابروی خود را با موچین بکنند، به آن اضافه میشود، اما اینگونه نیست. البته کندن مداوم آن ها با موچین تنها آنها را از حالت ظریف به ضخیم تبدیل میکند. همچنین کندن موهای سفید، از سفیدی مو پیشگیری به عمل نمیآورد، زیرا ریشه آن بدون رنگدانه است و موهای جدید، باز هم سفید خواهند رویید.
موی سفید نوزاد
برخی نوزادن با موهای سفید و کل بدن سفید به دنیا میآیند که در اصطلاح به آنها «زال» گفته میشوند. بیماری زالی (poliosis) یک بیماری ژنتیکی است که به صورت ارثی انتقال مییابد. در این بیماری کل موهای بدن نوزاد یا بخشی از موهای سر او سفید خواهد بود.
از هر 17 هزار نوزاد یک نفر به بیماری زالی مبتلا میشود. با آزمایشهای ژنتیکی قبل از ازدواج و بارداری میتوان از تولد کودکان زال پیشگیری به عمل آورد.
موی سفید در کودکان و نوجوانان
زمانی که بدن کودک قادر نباشد که به اندازه مورد نیاز ملانین تولید کند، موهای او به تدریج شروع به خاکستری و سفید شدن میکنند. از همین رو کمبود ملانین، عامل اصلی سفیدی مو در کودکان و رنگ موی سفید در نوجوانان است که به دلایل مختلفی روی میدهد، چراکه به صورت معمول فقدان ملانین با افزایش سن و پیری روی میدهد.
عواملی مانند ژنتیک، بیماریهای خودایمنی مانند آلوپسی و ویتیلیگو، اختلالات تیروئید مانند پرکاری یا کمکاری تیروئید، کمبود ویتامین B12، استرس، کمخوابی، مصرف صابون و شامپوهای شیمیایی، قرار گرفتن در معرض دود دخانیات و سیگار، مصرف غذاهای خاص مانند غذاهای کربوهیدارتدار و مواد قندی، نوشابه، شکلات و … سبب این عارضه در کودکان میشود.
برای پیشگیری از سفید شدن موی کودکان و نوجوانان استفاده از مواد غذایی مغذی، مصرف ویتامینها، مواد معدنی مانند مس، آهن، روی و زینک و پروتئینها و… توصیه میشود.
سفید شدن مو در جوانی
موهای سر معمولا از قانون ۵۰/۵۰ تبعیت میکنند، به عبارت دیگر ۵۰ درصد آنها در سن ۵۰ سالگی خاکستری و سفید میشوند. از همین رو خاکستری شدن موها در سنین جوانی، چندان معمول نیست. البته گاهی مشاهده میشود که در جوانان نیز با از دست رفتن ملانین، موی آنها شروع به خاکستری و سفید شدن میکند.
سه دلیل عمده را میتوان به عنوان دلیل سفید شدن موی جوانان نام برد که عبارتند از کمبود ویتامین B12، داشتن اضطراب و استرسهای شدید و همیشگی و استعمال دخانیات
سوالات متداول
آیا موهای سفید دوباره سیاه میشوند؟
اگر موهای فردی در اثر افزایش سن و پیری یا عوامل ژنتیکی سفید شده باشند، احتمال سیاه شدن آنها بعید به نظر میرسد؛ اما اگر فردی در اثر سوءتغذیه یا بیماری خاصی دچار این عارضه شده باشد، با تغذیه مناسب یا برطرف شدن بیماری ممکن است که موهایش دوباره مشکی شوند.
منابع